اشوزرتشت از نگاه انديشمندان
اشوزرتشت یكی از پیامبرانی است كه به شوند ( دلیل) ژرفای اندیشه ها و سخنانش در گات ها، از دیرو دور همواره مورد توجه و علاقه اندیشمندان، خردمندان و بزرگان علم و ادب جهان قرار داشته است و دارد.
آنچه در پی می‌آید برخی از دیدگاه‌ها و سخنان اندیشمندان درباره اشوزرتشت ، اندیشه‌های او و دین زرتشتی است.
* هر گاه ما را مجاز می‌داشتید كه در طی چند كلمه از بزرگان جهان سخن گوییم، درباره حكیم بلخی كه پیش از طلوع تاریخ زیسته و به آموزش بشر پرداخته است، می‌گفتیم : او بنیان گزار علم روحانیت بوده و ما قسمت عمده میراث علم و دانش خود را مدیون او هستیم و هرگاه زرتشت به وجود نیامده بود، به اشكال می‌توانستیم عقیده بشر امروزی را بیان كنیم.
فرانسیس پاوركب
* بینش تازه زرتشت درباره خدا، تنها از خدای مادی و دنیوی به خدای معنوی و اخلاقی رسیدن نبود، بلكه رد و طرد همه گونه شناخت خدا بر قیاس بشری و شكل آدمی‌بود.
روژه گارودی
* ملت زرتشتی در عصر اوستا شامل زنان و مردانی بود كه در محیط متمدن پرورش یافته بودند. اندرز فیلسوفانه اشوزرتشت به مردان و زنان بنا بر سرودهای گات ها، وجود زنان باهوش و با استعدادی را در عصر طلایی شاهنشاهی زرتشتی به ثبوت می‌رساند.
جمشید كاووس كاتراك
* دین به معنی تشخیص معنوی و وجدان است و در گات های زرتشت بیشتر به همین معنی آمده است و اساس فلسفه پیغمبر ایران شمرده می‌شود.
استاد پور داوود
* همه پژوهشگران و اندیشمندان كه درباره زرتشت تحقیق كرده‌اند در این واقعیت همزبانند كه زرتشت متفكری دقیق و تیزبین و شخصیتی بزرگ و یك مورالیست ( پیرو اخلاقیات و معنویات ) و مدافع سرسخت عقاید و باورهای خویش بوده است. شخصیت بزرگ زرتشت چنان در دانشمندان اثر می‌گذارد كه پیوسته آن ها را تحریك می‌كند تا تعلیمات و دكترین او را دقیق‌تر و عمیق تر مطالعه كنند و نكات تازه‌ای را روشن سازند.
شلرات
* زرتشت و دوران او از مهم ترین دوران های رشد و تكامل آدمی‌به شمار می‌رود.
اشپیگل
* زرتشت یكی از بزرگ ترین شخصیت هایی است كه در تحول فكری و تمدن بشر نقش پیشگامی‌داشته است و در شمار كسانی است كه در افكار خود به حقایق و حكمت هایی دست یافته كه بی اندازه از زمان خود فراتر بوده است.
اشتینر
* عقیده اینكه یك روح شر جداگانه در دین زرتشت وجود دارد كه بااهورامزدا برابر است و با او می‌ستیزد با الهیات زرتشتی كاملاً بیگانه و ناشی از آن است كه برخی فلسفه زرتشت را با الهیات مخلوط می‌كنند.
دكتر هاوگ
* اهورامزدا در فراسوی دو قطب مخالف نیكی و بدی قرار گرفته، خوبی اهورامزدا بری از هر بدی است.
استفان پانوسی
* او( اهورامزدا) برتر از نیك و بد و فراسوی این دو است. او آفریننده این تضاد است، اما خود تضاد كار او نیست.
هنریك سامویل نیبرگ
* در دین زرتشت سخنی از عفو و غفران و كفاره و شفاعت نیست.
علی اصغر حكمت
*ایرانیان به موجب تعالیم مذهبی زرتشت معتقد بودند كه باید در ترقی و كمال جهان مادی كوشید و از آسایش و سعادت جهان بهره مند شد.
رابیندرانات تاگور
* تعالیم زرتشت طوری مطابق با علوم و صنایع امروزی است كه باید گفت برای دنیای متمدن كنونی یكی از بهترین ادیان است.
سامویل لنگ
* زرتشت یك مبارز سرسخت و حقیقت جو بود كه به خاطر برپایی نظام عادلانه و صحیح و اجرای روش راستان در مقابل خیل كاهنان و اورادخوانان مستی پسند و عربده جویان صحنه‌ساز و اشراف و هم دستان آنها مردانه قد علم كرده است.
شدر
* پیرو زرتشت كسی است كه هر بامداد از خود می‌پرسد: من امروز برای آنكه جهان بهتر و زیباتر شود چه باید بكنم؟
روژه گارودی
* كیش ایرانیان آتش پرستی نبود آیین زرتشت براحترام نسبت به عناصر طبیعت بنیاد نهاده شده است. از این رواست كه اراده مذهبی ایرانیان باستان بر این استوار بود كه آب و هوا و زمین را آلوده نسازند. این احترام نسبت به همه آنچه طبیعی است و در پیرامون بشر وجود دارد، است و اینها همه به فضیلت های تمدن و شهرنشینی منجر می‌شود. در ایران باستان همه آنچه آفتاب بر آن ها لبخند میزد، می‌بایست در كمال دقت و مواظبت حفظ و پاسداری شود.
گوته
* در پیام زرتشت عظمت به خوبی مشهود است و او خدا را از خود دور نمی‌بیند. پیامبر ایرانی با چنان اعتماد از حقیقت صحبت می‌كرد كه گویی با اهورامزدا روبرواست.
س.جی.شاو
* زرتشت رابطه خود را با خدایش بیشتر بر پایه رفاقت و دوستی استوار می‌بیند. اواز خداوند پشتیبانی می‌طلبد، آنگونه كه دوست به دوست روا می‌دارد. ولی بااین وجود در مقابل پروردگار با تواضع روبرو می‌شود و با اطاعتی كه توام با از خودگذشتگی و صمیمیت است.
زولستر
*زرتشت به هیچ وجه شخصیتی متعلق به شرق باستان مفقود شده در گرد و خاك تاریخ نیست كه فقط توجه شخصیت عتیقه شناس را جلب كند، بلكه زرتشت یكی از بزرگترین پیامبران روی زمین است. برای آنكه به این معرفت دست یابیم، البته لازم است كه پیام او را از زنگار ٢٥٠٠ ساله رها سازیم.
هینتس
* زرتشت اثر بسیار عظیمی‌در تاریخ پیشرفت بشر باقی گذارده و یكی از مراحل بزرگ تحول فكری جهان را بنیان نهاده است.
ج ه . ایلیف
* اصلاحات زرتشت از ایرانیان مردمی‌با ایمان ، سالم، بشاش، نسبتاً مذهبی و طالب زندگی ساخته‌است.
م . فونتان
* كتاب زرتشت بر چهار زمینه بنیادی استوار است :
1- بینش تازه‌ای درباره خدا ( یكتایی و سرچشمه‌ی بزرگی)
2- بینش تازه‌ای درباره انسان ( عرصه پیكار میان انسان و آنچه و آنكس كه مانع انسانی‌كردن و انسانی شدن جهان باشد. )
3- بینش تازه‌ای درباره زندگی ( پیوند میان انسان و ملكوت نه از راه قربانی كردن‌های خونین، بلكه شناخت خدا در درون خود و رسیدن به او با خود، به طوری كه زندگی انسان خداگونه ادامه یابد.)
4- بینش تازه‌یی درباره طبیعت ( احترام به همه حیات، همه جانداران از حیوان گرفته تا گیاهان.)
روژه گارودی
* علو مقام و ارزش اخلاقی سراینده گاتها قابل تحسین است.
هورن
* زرتشت اساس آیین و تعالیم خود را برپایه رفیعی بنا نهاد كه از هرگونه اوهام بدور و اقدام زرتشت در اهوراپرستی نه تنها نمونه‌ای از شجاعت و اراده قوی است، بلكه درجه معرفت او را به حقیقت كامل نشان می‌دهد.
رابیندرانات تاگور
* آنچه فتح و پیروزی را نصیب این مرد تنها، بی پناه و رانده شده می‌سازد، قدرت كلام و ایمان اوست.
شدر
*زرتشت یكی از بزرگترین نوابغ دینی است كه جهان تاكنون به خود دیده است.
ر.س.زینر
* زرتشت مردی است كه از دایره استعداد زمان پا فراتر گذاشته و در آن عهد باستان راه و رسم یكتاپرستی را بنیان نهاده است. استحكام فلسفه، كوشش پیگیر، بی‌آلایشی سخن و اهمیت اصول اخلاقی او را می‌توان از گات ها درك كرد.
گیگر
* تعالیمی‌كه زرتشت می‌دهد، در جهت ایجاد یك زندگی پاك و راست و درست بوده و دارای نتایج علمی‌است.
هومباخ
* مزدیسنا دینی است كه از پیروانش تقاضا می‌كند ا زكشتن بی‌جهت، حتی حیوانات، خودداری كنند و این دستور هم موقعی داده شده كه اجداد فرانسوی‌ها و انگلیسی‌ها عادت داشتند قربانی های انسانی تقدیم خدایان خونخوار خود كنند.
اشپیگل
* زرتشت كار را مقدس و آنرا عالی‌ترین جلوه تلاش انسان برای خدمت به پروردگار می‌داند.
فرانسیس گرانت
* زرتشت پس از رسالت خویش، از همه مراسم ظاهری و قربانی‌های خونین و نثار هوم و غیره كه پیش از او در ایران رایج بود روی گردانید. این اقدام زرتشت نه تنها نمونه‌ای از شجاعت و اراده قوی است، بلكه درجه معرفت او را به حقیقت كامل نشان می‌دهد.
او با كمال جدیت در برانداختن این خرافات كوشیده و اساس مذهب خود را بر تعالیم اخلاقی نهاده‌است
رابیندرانات تاگور
* شخصیت زرتشتی كه ما در گات ها با او برخورد می‌كنیم، به كلی با زرتشتی كه در اوستای متاخر معرفی می‌شود متفاوت است. او كاملاً متضاد با شخصیت معجزه‌گر و شگفت‌انگیزی است كه در اسطوره های بعدی ارایه می‌شود. او فقط مردی است كه پیوسته بر زمین واقعیت ایستاده است، مردی كه تنها اسلحه او اعتماد به خدا و متحدان قدرتمند اواست.
گلدنر
سرچشمه : http://www.t-z-a.org