پرسش و پاسخ – زندگی زرتشتیان

هر زرتشتی امکان دارد که با کسی غیر از دین خود پیوند زناشویی داشته باشد ولی از آنجا که دفترخانه های ازدواج ویژه زرتشتیان با توجه به بخشنامه دولتی، هیچکدام آن ازدواج را ثبت نخواهند کرد. بنابراین فرد زرتشتی ناآگاه و ناخواسته از دین خود خارج خواهد شد.

از آنجا که پیوند زناشویی همانند دیگر گزینه های زندگی در فرهنگ زرتشتی با آزادی و از روی خردمندی صورت می پذیرد بنابراین نباید تلاق وجود داشته باشد. جدایی تنها به دلیل انگیزه هایی ویژه پس از زناشویی وجود خواهد داشت که شرایط آن و چگونگی تقسیم ارث در کتابی به نام آیین نامه احوال شخصیه زرتشتیان آمده است. 

دوست گرامی، ما بانگرش به بینش زرتشت بیان کردیم پیروان او نباید مرده پرستی داشته باشند؛ نمی دانیم و نگفته ایم که اقوام یا ادیانی، مرده پرستی می کنند. باتوجه به گزارش تاریخنگاران صدر اسلام، غزوه ها و جنگ های چند گانه ای را اعراب به ایران داشتند؛ مانند جنگ قادسیه، نهاوند و… که در تمام آن ها اعراب بادیه نشین با شمشیر به ایران آمده و کشتار و بیداد بسیاری انجام داده ند. اگر مروری بر سابقه سعدوقاص و ایرانیان به دستور خلیفه عمر داشته یا چنانچه تاریخ طبری را نگاه کنید، به چگونگی غنیمت گیری، کنیز و برده صادر کردن به شهرهای عربی پی خواهید برد به دنبال حمله ای که آنزمان به ایران داشتند. شاید در چنین سناریوهای تاریخی برخی نیز، حتا اندکی از ایرانیان ناخواسته دین خود را از دست داده باشند.

برای مسلمان یا پیرو هر دین دیگری که بخواهد گزینش دیگری داشته باشد بایستی به سراغ احکام و قوانین همان دین مراجعه کرد و از آنها بهره گرفت نه اینکه به کشور دیگری متوسل شد. درفرهنگ زرتشتی، آزادی گزینش وجود دارد بنابراین هر زرتشتی آزاده راه زندگی خود را آزادانه برمی گزیند. هر زرتشتی می تواند با فراگیری آموزش های دینی و سرایش اوستا با آهنگ ویژه آن به گروه موبدان پیوند یابد.

هیچ چیز و هیچ کاری در دین زرتشت اجباری نیست بلکه هر گزینشی و هر راهکاری با خردمندی و دانش زمان و هماهنگ با جایگاه زندگی انسان برنامه ریزی خواهد شد.

شاید کسانی دیگر نیز بوده اند که نام زرتشت برخود داشته و تاثیر گذار بوده اند ولی زرتشتی که پیام آور راستی و آیین خردمندی بوده و اکنون سروده هایش به نام گات ها وجود دارد یک آموزگار و یک پیام آور بوده است و رهروان او مزدیسنان یعنی پرستندگان مزدا (خدای یکتا) نام گرفته اند.

درود برشما، نیایش های ویژه ای درخرده اوستا وجود دارد که پس از درگذشتن سروده می شود برای دیدن و شنیدن آن به بخش نیایش های اوستایی از همین وب سایت سری بزنید.

در بین نام های برگزیده کمتر نام زرتشت دیده می شود، دلیل آن شاید این باشد که فرزندشان با این نام چنانچه کاری ناشایست در زندگی انجام دهد از نام زرتشت بهره گرفته می شود تا رفتار او را بیان کنند. ممکن است بیان شود که او دروغ گفته، او دزدی انجام داده یا خطا کرده است که در شان نام زرتشت نمی باشد. 

درود برشما، عشایر ایران برخی از ویژگی های فرهنگ باستانی ایران را همچنان پاسداری کرده، جشن هاو آیین ها را برپا می کنند. لر، کرد، بلوچ، گیلکی، آذری و دیگر اقوام ایرانی لباس های رنگی و برازنده ایرانی دارند. برخی از واژگانی که در گویش سنتی خود به کار می برند برگرفته از زبان اوستایی و پارسی میانه است. جشن ها و آیین هایی برای پیشه کشاورزی و دامپروری برگزار می کنند که از سنت های کهن ایرانی است. مردم لرستان همانند زرتشتیان به آتش (تش) می گویند و نگهداری آتش در اجاق خانه را ارج می گذارند. آماری از زرتشتیان در لرستان در دست نیست. 

خیر، در دین زرتشت تک همسری وجود دارد. مگر در شرایطی خاص مانند نازایی که با موافقت همسر اصلی امکان دارد. از کتاب احوال شخصیه زرتشتیان بیشتر جستجو کنید

مهر یک واژه پارسی، به معنای دوستی و پیمان است. از زمانی که ایرانیان مهر ( نور خورشید) را ستایش می کردند؛ خورشید و نور آن را نماد پیمانداری و مهربانی می دانستند. زیرا خورشید هر بامداد پیماندار بود و پیوسته به زندگی مردم نورافشانی می کرد. بنابراین آنان حلقه هایی همانند دایره خورشید از جنس و با ابزار گوناگون تهیه کرده بودند و برای هرگونه تعهد و پیمانی آن را به یکدیکر می سپردند. این حلقه گاهی در دستان قرار می گرفت (همانندحلقه ای که در دست نگاره فروهر در سنگ نوشته ها دیده می شود) زمانی در مچ دست قرار داشته، گاهی این حلقه به گوش آویزان شده و سرانجام این حلقه به انگشت دست زده می شود که همگی نشان از مهر و پیمانداری بوده و تاکنون نیز ادامه داشته است. مهریه در فرهنگ ایرانی تنها حلقه مهراست که اکنون برای ارزش بیشتر پیمانداری باجنس فلز هایی گرانبها مانند مس، نقره و زرین ساخته می شود تا اروس و داماد برای پیمانداری به یکدیگر پیشکش دارند. زرتشتیان برای فرزندان خویش غیر از این مهریه ای ندارند. 

باتوجه به دفترهای ثبت ازدواج که سازمان ثبت احوال به انجمن های زرتشتی اختصاص داده است. تنها پسر و دختری در اسناد ثبت خواهد شدکه از پدر و مادر زرتشتی زاده شده باشند و در غیر این صورت مجاز نمی باشند. بنابراین چنانچه در دفتر ازدواج دیگری ثبت گردد از چارچوب فرهنگ اجتماعی انجمن ها خارج شده اند. درمورد پارسیان هند، شوربختانه از زمانی که نیاکان آنان از ایران به این سرزمین رسیده اند با قراردادی که بیش از هزار سال پیش با حکومت آن زمان داشته اند، حق نداشته کسی را به دین پذیراباشند. این محدودیت در مورد گویش و پوشش آنان نیز بوده است به طوری که پارسیان هند که زمانی ایرانیان زرتشتی بوده اند اکنون گویش پارسی را فراموش کرده و لباس آنان نیز بافرهنگ هندوها هماهنگ شده است. تبلیغ دین نیز نداشته اند! در حالیکه اگر پس از هزار سال آنان هرسال تنها هزار نفر را به آیین راستی و خردمندی دعوت کرده بودند، با رشد جمعییت در این سرزمین، اکنون خرافات و پندارهای نادرست در آنجا کمتر مشاهده می گردید. زرتشت گسترش راستی و دین دانایی را به همه انسان ها سفارش کرده است ولی پیروان او از دیرباز با آسیب های اجتماعی و ناسازگاری های طبیعی روبرو بوده و در پی گسترش دین خود نبوده اند. نه با زور و مبارزه با ملت ها و نه با تدبیر و هم اندیشی؛! 

بسیاری از سنت های اجتماعی، انگیزه ودلیل دینی را در پی ندارد آنچه هست مربوط به باورها وسنت های نیاکان است برای نخوردن غذاهای گوشت دار تا بامداد روز چهارم پس از درگذشتن نیز باورهای متفاوتی بیان شده است. برخی می گویند در این دوران تهیه و آماده ساختن گوشت برای پخت غذا،کار دشواری خواهد بود بردوش خانواده ای که کسی را ازدست داده است. گروهی باوردارند خوردن گوشت شکیبایی وآرامش لازم در این هنگام را از آنان خواهد گرفت. یا ممکن است خواب های پریشان در مورد درگذشته را داشته باشند و مانند اینها… 

آری امکان پذیر است با این تفاوت و مشکل که دفتر های ثبت ازدواجی که از طرف سازمان ثبت احوال به انجمن های زرتشتی در ایران داده شده است مجوز دارند که تنها ازدواج های زرتشتی زادگان را در ایران به ثبت برسانند. بنابراین هر زرتشتی زاده ای که بخواهد با فردی مسلمان ازدواج کند، نخست باید دین خود را تغییر دهد تا بتواند به روش عادی ودردفترهای ازدواج اسلامی عقد خود را به ثبت برساند. به عبارتی دیگر او با ازدواج خود تغییر دین نیز خواهد داد.

درتاریخ نیامده که یزدگرد دخترانی بزرگ داشته باشد. هنگامی که اعراب به ایران یورش آوردند، پس از غزوه ها و نبردهای گوناگون قادسیه و نهاوند سرانجام با کشته شدن سرداران دلیر ایرانی مانند رستم فرخزاد و پیروزی سعد وقاص، حکومت ساسانی نیز برچیده شد و یزگرد سوم متواری شد. پس از آن چندین بار اعراب ایرانیان را مورد آزار و اذیت قرار داند، غنیمت های باارزش جنگی از جمله زنان، دختران و پسران جوان را اسیر کرده و در بازار برده فروشی کوفه و شهرهای دیگر به عنوان کنیر و غلام می فروختند. در گزارش هایی آمده که دختران و زنان خانواده بزرگان ایرانی را به بازار برده فروشی نبرده و به بزرگان و سرداران سپاه و حاندان دینی اعراب می بخشیدند. ولی اینکه شهربانو دختر یزدگرد، پادشاه ساسانی بوده باشد در جایی ذکر نشده است. نیایش گاه هایی در ایران و دامنه کوها رو به شرق وجود دارد که احتمال دارد نیایشگاه مهر و ناهید در فرهنگ گذشته بوده است و پس از ساسانیان برای اینکه همچنان اعتبار و تقدیس داشته باشند. به صورت امامزاده ها در آمدند و یا به عنوان نیایشگاه، به افراد مقدس فرهنگ تازه وارد منسوب گردیدند تا از ویرانی و آسیب احتمالی در امان باشند. نیایشگاه پیر بی بی شهربانو در جنوب تهران و در دامنه کوهی در شهر ری قراردارد که همانند نیایشگاه های سنتی زرتشتیان در کو ه های استان یزد که پیر پارس بانو، پیر سبز، پیر نارکی وپیرهای دیگر نام دارند و یا در اورامانات کرمانشاه به نام پیر شالیار باقی مانده است همگی یاد آور واژه “پیر” بوده که این واژه آخرین مرحله در عرفان آیین مهر ایرانی بوده و بیگمان مربوط به فرهنگ آیین مهری است. 

هر زرتشتی با اختیار و آزادی می تواند راه و روش زندگی را برای خود برگزیند. دین پذیری، همسرگزینی، کار و پیشه، جا و مکان زندگی، همه را با خردمندی و دانایی می تواند انتخاب کند. کسی که به هر دلیل دین زرتشتی نیاکان خود را تغییر دهد از جامعه طرد نمی شود؛ فقط یک امتیاز بی نظیر و گوهری باارزش، که با سختی و رنج فراوان، در روزگاران گذشته پاسداری شده است را به راحتی و رایگان ازدست خواهد داد. او به هردلیلی!! مانند ازدواج، پول، خوشی های وعده داده شده و مانند این ها؛ دین و فرهنگ خود را جایگزین کرده است. دینی که به باور بسیاری از پژوهشگران و اندیشمندان، ساده، بدون خرافات، شادی آفرین، هماهنگ با دانایی و خرد و… بوده و انسان را به پیشرفت در تمام امور و تازه شدن در زندگی مادی فرامی خواند. 

درگاه شماری ویژه زرتشتی این روزها در ماه های گوناگون سال، در روزهای متفاوتی قرار می گیرند. گاه شماری سنتی زرتشتی را هرسال برخی از انتشارات زرتشتی چاپ می کنند و در کتابفروشی ها و مراکز ویژه زرتشتیان در اختیار همگان قرار می گیرد که چنانچه تهیه فرمایید به روزهای پزهیز از نخوردن گوشت نیز توجه خواهید داشت. و یا اگر به نام روزهایی که در بالای صفحه اصلی این وب سایت نظر داشته باشید. روزها را به ترتیب با نام آن بیان خواهد شدکه روزهای چهار گانه وهمن، ماه، گوش و رام نیز در آن وجود دارد.

زرتشتیان در روز های بهمن، ماه، گوش و رام از خوردن گوشت پرهیز می کنند. این کار یک سنت قدیمی است و انگیزه های گوناگونی را به آن نسبت می دهند از جمله اینکه در گذشته های دور برای اینکه نسل حیوانات سودمند از بین نرود در این چهار روز کشتار نمی کردند،- برای اینکه گوشت خوردن زیاد به بدن آسیب می رساند نخوردن آن به صورت باور سنتی درآمده است،- بهمن یا وهمن نماد نیک اندیشی بوده و چنانکه در سرود برساد از اوستا نیزآمده با ایزدان نمادگونه خود یعنی ماه،- گوش و رام همگی درنفش مادی خود به حیوانات سودمند یاری می رسانند بنابراین در این روزها برای گسترش نیک اندیشی چنین سنتی پایدار مانده است،- در شاهنامه آمده است که جمشید برای نخستین بار گوشت خوردن را به مردم آموخته است و این کار یکی از دلایل نابودی فره ایزدی در وی گردیده است چنانکه در سرودهای زرتشت نیز از جمشید ویونگهان به نیکی یاد نشده است. بنابراین سنتی شکل گرفته تا انسان معتاد به گوشت خواری نگردد و به کشتار حیوانات و قربانی کردن آنها خو نگیرد. 

حجاب یک واژه غیر ایرانی است که در فرهنگ ایران جایگاهی ندارد. پوشش سنتی ایزانیان با توجه به مکان جغرافیایی زندگی آنان گوناگون بوده است؛ کسانی که در جایی گرم مانند جنوب ایران کنونی، بحرین و عمان و.. زندگی می کرده اند، پوشش آنان به رنگ سپید و روشن و مناسب با تابش نور خورشید بوده است و کسانی که در مناطق سردسیر مانند کردستان، آذربایجان و تاجیکستان کنونی بوده اند پوشش هایی برای مبارزه با سرمای آن مکان بوده است ولی آنچه در بیشتر پوشش ها وجود داشته است نخست اینکه رنگ تیره و سیاه در آنها نبوده چون جلوه شادمانی را در آنان کاهش می داده است و دوم اینکه لباس زن و مرد و به ویژه بانوان به شکلی دوخته می شده که هردو در کنار یکدیگر کارهای روزانه را انجام می داده و دست و پای زن و مرد برای نگهداری پوشش آنان اسیر لباس نبوده است. در سنگ نگاره هایی که از روزگاران گذشته در ایران باستان وجود دارد پوشش بانوان چند گونه آمده که در بسیاری از آنها برای موهای سرشان پوششی وجود ندارد بلکه تاج و سربند هایی زینتی بر بالای موی خود دارند و این نشانگر این است که جایگاه زنان نه در مقابله با مردان و مبارزه با نگاه آنان است بلکه داشتن جایگاه ارزشمند کدبانویی (پادشاهی خانه در زندگی زناشویی) بوده است. اکنون نیز زرتشتیان پوششی سنتی دارند که به رنگهای روشن است ولی در پوشش سر آنان بیگمان فرهنگ های غالب بی تاثیر نبوده است. معیار و حکم ویژه ای برای موی سر زن و مرد از نظر دینی نوشته نشده بلکه سفارش به پاکی تن و بهداشت روان را باید زرتشتیان نسبت به مکان زندگی خود دریابند و با اختیار، آنچه را شایسته جایگاه خودشان است برگزینند. 

در روزگاران گذشته که امکان رعایت بهداشت مانند اکنون پیشرفته نشده بود. در فرهنگ سنتی ایرانی سفارش شده بود تا برای آلوده نشدن آب، خاک، هوا و آتش، افرادی که ناپاک بودند به آنها نزدیک نشوند؛ اکنون نیز آلوده ساختن چهار عنصر پاک کننده و بیهوده از آنها استفاده کردن از کارهای ناشایست است. 

درود برشما، یاکی تن و روان یکی از ویژگی های ارزشمند فرهنگ و رفتار ایرانیان و زرتشتیان بوده و همچنان هست. از بینش زرتشت چنین برداشت می شود که انسان پس از هر گونه آلودگی به بدن بایستی باتوجه به مکان و زمانی که در آن زندگی می کند خویش را پادیاو (پاگیزه) نماید، در این کار هیچگونه احکامی که از کجای بدن آغاز کند و چند بار ادامه دهد و با چه دعاهایی باشد نوشته و پیشنهاد نشده بنابراین اجباری در کار نیست و هر فرد با وجدان و بینش خود درک خواهد کرد که چگونه پاک خواهد زیست و راهکار پاکیزه شدن را خود بر می گزیند پیش از اینکه دیگری برایش دیکته کند. روان او نیز پیوسته باید پاک باشد و با آرامش گزینش کند پس انسان هر زمان باید کینه، خشم، خودخواهی، حسادت، دروغ و ناپاکی های روانی را نیز از خود دور سازد و در این کار نیز دستوری از سوی پیامبر نیامده که چگونه باید اقدام شود. نتیجه اینکه هر زرتشتی باید پیوسته از نظر تن و روان از آلودگی ها به دور باشد ولی در این راه اجبار، دستور العمل و احکامی از پیش تعیین شده وجود ندارد بلکه او بایستی به دانش زمان و فرهنگ مکان خود روی آورد تا پیوسته پاکیزه روان و تن بماند.

خوردن هرنوع گوشتی در دین زرتشت اشکالی ندارد تا زمانی که خرد جمعی و دانش بهداشت و تغذیه و… در جهان بادلیل علمی به نتیجه ای برسد که برای بدن انسان کدام نوع غذا ، گوشت ، دارو و نوشیدنی آسیب رسان است و استفاده از آن برای انسان جایز نیست . گوشت مرغی که آنفولانزا داشته باشد و یا گوشت گاوی که در آن بیماری جنون گاوی مشاهده شده باشد وگوشت خوکی که آلوده به انگل ها باشد . دانش می گوید که نباید استفاده شود . البته تا جایی که مقدور باشد زرتشتیان ، گوشت را بسیار کم مصرف می کنند و د ر هرماه چهار روز ویژه دارند که از خوردن هرنوع گوشتی پرهیز می کنند 

دلیل آن را خودتان بیان کرده اید به دلیل همراهی با آیین عزاداری ماه محرم ، البته نه اینکه نوروز و مهرگان و دیگر جشن های ایرانی فراموش گردند بلکه تنها به دلیل احترام به سنت های اسلامی که در ایران برگزار می شود 

جسد مردگان از دیدگاه زرتشتیان که برگرفته از فرهنگ ایران باستان است ، نسا یا پلیدی نام دارد . پس از درگذشتن برای اینکه محیط زیست آلوده نگردد ، جسد را به چندگونه نابود می کردند و برای این کار از یکی از پاک کننده ها بهره می گرفتند. آنها در یافته بودند که آب ، آتش ، هوا و خاک از پاک کننده های طبیعی و به راحتی در اختیار هستند بنابراین باتوجه شرایط اقلیمی خود جسد درگذشتگان را در بالای بلندی ها و دور از محل زندگی قرار می دادند تا هوا و نور خورشید آن را به طبیعت برگرداند – به خاک می سپردند تا در زیر آن تجزیه شود – جسد را آتش می زدند تا آلودگی بر جا نماند که این رسم همچنان در بین هندو ها که اقوام آریایی قدیم هستند رواج دارد – اگر بر روی کشتی و دور از خشکی کسی در می گذشت جسدش را به آب می دادند تا آلودگی در کنارشان نماند . بنابراین نیاکان ماتنها با یک شیوه خاص با جسد درگذشتگان برخورد نمی کردند ، مرده پرستی نیز پس از درگذشتن رسم نبوده به همین دلیل ایرانیان جایگاه و بنایی باشکوه برای جسد اشخاص مقدس نمی ساختند تا زیارتگاهی برای حاجت گرفتن مردم شود . 

در دین زرتشت روزه گرفتن به شکلی که در برخی ادیان وجود دارد ندار یم فرهنگ ایران باور دارد که انسان بایستی به تن و روان خود به خوبی پرستاری کند و چون تن جایگاه روان است بنابراین نباید آزرده و پژمرده و ناتوان باشد به همین انگیزه نخوردن غذا در طول روز که موجب می شود تن از گرسنگی و تشنگی آزرده شود جایگاهی ندارد . زرتشتیان در گذر هر ماه چهار روز از خوردن گوشت پرهیز می کنند ، شاید بتوان آن را نوعی روزه به حساب آورد .

در فرهنگ دینی و سنتی زرتشتی از دیرباز تا کنون 3 گونه خویشکاری دینی را داشته ایم 1- موبد 2- هیربد 3- دهموبد ، که هرکدام نقش و جایگاه ویژه ای داشته اند …موبد ؛ برگزار کننده آیین های سنتی و دینی و سرود خوان اوستا مانند گواه گیری ، سدره پوشی ، مراسم درگذشتگان ، جشن ها و گهنبار ها بوده است ، موبدی که دانش دینی را فرا می گرفت و به راهنمایی همکیشان می پرداخت و نوشته هایی از خود به یادگار می گذاشت او را موبد دانشمند نیز می نامیدند … هیربد ؛ به آموزگار دین مزدایی گفته می شده است که در مقاله ای در همین تارنما به جایگاه هیربدان اشاره شده است … دهموبد ؛ در هر محل ، شهر و روستا فردی قابل اعتماد و توانا وجود داشته که هماهنگ کننده کار موبدان هوشت ( موبد برگزیده هر محل ) بوده ، فضای خانه ، تالار و هرمکانی را برای برگزاری مراسم دینی آماده می کرد و به هنگام نیایش و اوستا خوانی موبد ، باشندگان را به آرامش و همازوری فرا می خوانده و در پایان مراسم در پخش لرک و خوردنی های سنتی مدیریت داشته است . واژه موبدیار یک واژه ساختگی است که پس از انقلاب اسلامی در ایران ساخته شده و هم اکنون به کار می رود که مشخص نیست چنین فردی چه تفاوت و یا شباهتی با سه مقام دینی بالا دارد و جایگاهش با کدامیک هماهنگی دارد بنابراین به کار بردن چنین واژه ای دور از فرهنگ دینی واعتقادی پیروان زرتشت است. 

زرتشتیان ممکن است در بیشتر شهر های ایران زندگی کنند چون برای خود محدودیتی نمی شناسند برای کار و سرمایه گذاری البته در شهری مثل کردستان به دلیل نبودن مراکز فرهنگی و نیایشگاه ار آمار ونشانی دقیق آنان خبری نداریم . 

اینها و بسیاری از نکات حقوقی ، بهداشتی ، اخلاقی و اجتماعی در نوشته ای آمده که به زبان اوستا است ولی نام کتاب وندیداد بوده که ترجمه نام نوشته یعنی قانون ضد دیو و مربوط به افکار وآداب اجتماعی مردمانی بسیار قدیم در ایران است و بیگمان پیش تر از زمانی که اعراب بادیه نشین دختران خود را زنده به گور می کردند تنظیم شده است بنابراین هیچ شباهتی و رابطه ای با اندیشه زرتشت که در گات ها آمده است ندارد نباید آنچه در ایران باستان و دوره های پندار گرایی و خرافه پرستی مرسوم بوده را به حساب زرتشت بگذاریم.

پوشش بدن برای زن و مرد نسبت به فرهنگ و باورهای هر ملت و در گذر زمان شکل گرفته است . در ایران باستان نیز مردم را برهنه و بدون پوشش نمی یابیم بلکه نسبت به آب و هوای گوناگون بخش های سرزمین ایران ، شاهد پوشش هایی برای زنان و مرادان هستیم که به دین آنان بستگی ندارد وبه موقعیت جغرافیایی شهرها مربوط است اگر به چگونگی لباس مردم در گیلان ، کردستان ، بلوچستان، لر های قشقایی و بختیاری ، ترکمن ها و… بنگریم متوجه می شویم که دو گزینه در لباس آنان مشترک است . اول اینکه پوشش ها به رنگ های تیره و کبود نیستند و به رنگ های شاد در طبیعت تهیه می شوند و دوم اینکه دستان هر فرد ،در پوشش ها گرفتار نشده اند برای اینکه زن ومرد در کنار یکدیگر به کار و فعالیت در زندگی بیردازند. پوشش زرتشتی نیز نمونه ای از لباس عشایر ایرانی بوده است که گاهی به صورت سنتی استفاده می شود. 

بستگی دارد تا جامعه زرتشتی را چگونه تعریف کنیم اگر تنها جمعیت زرتشتی زادگان راجامعه زرتشتی بدانیم شاید حق با شما باشد که به آن صفت کوچک بدهیم زیرا زرتشتیان در ایران هرچند در زمان ساسانیان اکثریت جامعه ایرانی را تشکیل می دادند ولی با حمله عرب ها به ایران سه حالت پدید آمد ،نیاکان کسانی که اکنون زرتشتی نیستند ملیت ایرانی را بر دین برتری داده و به دین جدید روی آوردند ، گروهی دیگر بر آن شدند که تنها دین نیاکان خود را پاسداری کنند و ملیت برایشان تفاوتی نداشت ، آنان بار سفر بستند و در حکومت های نخستین پس از اسلام به سوی هندوستان مهاجرت کردند که اکنون در این کشور به یارسیان معروفند و پیرو دین زرتشتی ماندند و گروه سوم که زرتشتی زادگان مقیم ایرانند بیش از چهارده سده که از ورود اسلام به ایران می گذرد هردو را باهم برگزیدند آنان همچنان به دین نیاکان ماندند ومایل نبودند تا ملیت ایرانی خود را فراموش کنند وچون اجازه تبلیغ و پذیرفتن افراد به دین را نداشتند همچنین در سده اخیر از ایران نیز کوچ کردند بنابر این به جامعه کوچک تبدیل شدند. ولی چنانچه به سراغ پیام زرتشت برویم که چه کسانی را از پیروان خود می داند. در می یابیم که بینش زرتشت که به مردم جهان سفارش شده است و نه قومی برگزیده ، بشر را آزاد آرزو می کند که در پی سازندگی و تلاش باشند ، به پیشرفت و تازه شدن بیندیشند، پیرو راستی باشند و با دانایی و خرد راه درست زندگی را با اختیار برگزینند بنابراین جامعه بزرگی از این فرهنگ و رفتار در گیتی به سر می برند که به هر تازه واردی نیز خوش آمد می گویند. 

واژه حجاب در فرهنگ واژگان پارسی نیست ، اگر پرسش شما در مورد پوشش بانوان است . در ایران باستان زنان ومردان را هیچگاه برهنه نمی بینیم ، نسبت به محل زندگی ، آب وهوا وشیوه کار و زندگی هر شهر و روستا پوشش های گوناگونی وجود داشته که نمونه آن را هم اکنون در پوشش زنان گیلکی ، مازندرانی ،کرد ، لر ، بلوچ ، بختیاری ، اقوام دیگر و زرتشتیان مشاهده می کنیم . از ویژگی هایی که در اینگونه پوشش ها به شکل یکسان وجود دارد دو چیز است ، نخست اینکه این پوشش ها با رنگ های طبیعت همگون است یعنی رنگ های سرخ ، سبز ، ارغوانی ، زرد ودیگر زنگ ها در پوشش آنان بوده وکمتر از رنگ های تیره به ویژه سیاه استفاده می شده چون باور داشتند رنگ های کبود ، افسردگی آور وغم انگیز است . دوم اینکه پوشش بانوان به شیوه ای است که دستان زن در آن توانایی حر کت وانجام کار ها را داشته است و زنان در کنار مردان به کار وکوشش برای پیشبرد زندگی در ایران باستانبه طور یکسان نقش داشته اند .

در ایران باستان به شیوه های گوناگون جسد مردگان را از محیط زیست خود دور می کردند چون دریافته بودند که جسد بی جان آسیب می رساند وبیماری تولید می کند .ایرانیان برای جسد بی جان مردگان ارزشی قایل نبوده اند و تلاش کرده اند تا مرده پرستی نداشته باشند به همین انگیزه جسد مردگان را به نوعی از بین می بردند و به وسیله پاک کننده های طبیعی که چهار نوع آن را شناخته بودند این کار را انجام می دادند خاک – آب – هوا و آتش از پاک کننده ها بودند که نسبت به جای زندگی و موقعیت آب و هوا جسد را به یکی از این پاک کننده ها تحویل می دادند در یکی از شیوه ها جسد در بالای بلندی کوه ها قرار می گرفتهتا در هوای آزاد و با کمک پرندگان لاشخور جسد مردگان از بین برود – -خیر زرتشتیان اعتقاد به زنده شدن مردگان به صورت جسم پس از مرگ ندارند ، آنان به جاودانگی روان باور دارند و رستاخیز در این بینش به حالت مینوی خواهد بود و نه زنده شدن جسم مردگان پس از مرگ

در زمان هخامنشیان دین زرتشت به آرامی در ایران آن زمان گسترش یافته بود و درآثار آن در سنگ نوشته های داریوش وخشایار مشاهده می شود ولی در آن زمان مکتب های دیگر بشری نیز از جمله مهر پرستی وجود داشته است -2 -مانی ومزدک هر دو از کسانی بودند که در زمان ساسانی پایه گذار نگرش هایی تازه بودند وپیروانی نیز داشتند ولی در جایی نیامده که دشمن زرتشتیان بوده اند -3-زروان نیز یک باور ویک نگرش در ایران کهن بوده است که هیچ ارتباطی با اندیشه یکتاپرستی زرتشتی ندارد.

گات ها خود یعنی سرود وزن دار و سرایش آن بیگمان گوشه ای در یکی از دستگاه های موسیقی ایرانی است که پژوهشگران این رشته به آن پرداخته اند و بیش از این نیز بایستی کوشش شود تا به نتیجه بهتری برسیم. به بخشی از آهنگ نیایش ها در همین تارنگار گوش دهید. 

در تمام شهر هایی که زرتنشتیان سکونت دارند، انجمن ها و نهاد های زرتشتی دارای تالار ها و مکان هایی بوده که جشن ها در آن برگزار می شود. در اهواز بنایی در کیان پارس مربوط به انجمن زرتشتیان این شهر وجود دارد که زرتشتیان اهواز آیین های سنتی خود را در آنجا برگزار می کنند. 

روشنایی یک نماد است برای اینکه نماز گذار پرتوی از فروغ اهورایی را درک کند و به یاد داشته باشد که بایستی آن را در روان خود افزون سازد بنابر این در جایی که همۀ سوها روشنی است به هر سمت به ویژه خاور و باختر خورشید نیایش کردن شایسته است.

واژه اَ اِ شمَه در اوستا نکوهیده شده است که در پارسی به صورت خشم تعریف شده است و همانند آن واژگان کینه، خود خواهی، رشک، آز ونیاز و دیگر گزینه ها در فرهنگ زرتشتی نکوهیده شده است. در بخشی از اندرز گواه گیری زرتشتیان (عقد نامه) آمده است: کینه ورز و ستیزه جو نباشید، نیک خواه و وه منش باشید، بدی مکنید و پیرامون بد کاران مگردید و… 

زیرا در بخشهایی از خرده اوستا سرود هایی وجود دارد که شخص نیایش کننده برای نماز خواندن به آنها نیاز دارد ولی سرود های گاتاها به گونۀ اندیشه های اخلاقی و اندرز هایی جاودانه است که انسان را به رستگاری در زندگی مادی و مینوی سفارش می کند پس در همه جا باید وجود داشته باشد.

زرتشتیان در سراسر ایران زندگی میکنند که به ترتیب در شهر های زیر با آمار بیشتری سکونت دارند: تهران، یزد، کرمان، شیراز، کرج، اصفهان، اهواز، زاهدان، کرمانشاه، مازندران، گیلان و… 

خیر، چنین چیزی برای زنان زرتشتی وجود ندارد در سفارش های کتاب وندیداد (نوشته ای مربوط به احکام پیش از زرتشت) آمده است که زنان دشتان( دوران قاعدگی) بایستی برای حفظ بهداشت خود و محیط زیست از رفت و آمد بین دیگران پرهیز کنند و بیگمان روش مناسبی برای پاسداری از پاکیزگی از محیط زیست و رعایت بهداشت فردی و اجتمایی در آن زمان بودهکه به دین زرتشت ربطی ندارد . پس از آن دوران که ایرانیان به دین یکتاپرستی ، خردمندی و دانش پذیری زرتشت گرویدند با سفارش پیامبرشان به تازه شدن همراه با آخرین ره آورد دانش بشری توجه کرده اند و زنان همواره در کنار مردان در صحنه زندگی و در پیشرفت های بشری شرکت دارند.

انواع ازدواج هایی بوده که با توجه به شرایط اجتمایی زمان ساسانی بیان شده و برخی از انواع آن در آن زمان رواج داشته، پادشاه زن بالاترین مقام بانوی خانه بوده که کد بانو نیز نام داشته ولی چنانچه نازا بوده است زن دیگری به آن خانه وارد می شده که وظیفه او زادن فرزند بوده که چَکرزن نام گرفته و یا کسی که یک زن داشته ازدواج او ایوَک زنی بوده (ایوَک در زبان پهلوی یعنی یک) ولی پس از ساسانیان این گونه ازدواج ها فراموش شده و زرتشتیان همچنان تک همسری را برای زندگی بر می گزینند. 

خانواده های زرتشتی در بیشتر شهر های ایران زندگی می کنند، در برخی از شهر ها مانند تهران، یزد، کرمان، شیراز، اصفهان، اهواز، کرج و زاهدان دارای انجمن ها، نیایشگاه و مراکز فرهنگی نیز می باشد ولی در دیگر شهر ها با آمار کمتری زندگی می کنند.در بابل، آمل و زاغمرز (نکا) خانواده هایی از زرتشتیان سکونت دارند.

روزه به شکلی که در ادیان سامی وجود دارد نیست. در باور ایرانی تن جایگاه روان است و چون نباید روان آزرده گردد بنابراین تن بایستی توانا و قوی باشد. تنها در سنت زرتشتی در هر ماه چهار روز (روز های: وهمن، ماه، گوش، رام) از خوردن گوشت خود داری می شود. 

در بخش گوناگون به این پرسش پاسخ داده شده است.

زن و مرد در تاریخ ایران باستان همواره با پوشش مناسب و زیبا در کنار یکدیگر زندگی کرده اند و این قانونی در اوستا نیست و تنها به هنگام نیایش استفاده نمی شود. 

زنان و مردان دز باور سنتی و بینش اشوزرتشت از حقوق مساوی برخوردارند ولی هر کدام از جایگاه و نقش ویژه ای در تداوم زندگی استفاده می کنند،همچنان که مردی نمی تواند زاینده باشد و نقش مادری را برای فرزندان خود داشته باشد زنان نیز در انتخاب کار ها بر اساس فیزیک بدنی و احساس ویژه خود آنها را بر می گزیند.البته زنان در پرداختن به آموزه های سنتی و دینی و انجام آنها آزادند و در سنین بالاتر حتی به نگهبانی و پرستاری در نیایشگاه و آدریان نیز همت می کنند.

در نیایش ها و نیازهای روزانه ، زرتشتیان بارها از بند هایی مانند : خشنه اوتره اهوره مزدا ویا جسه مه اونگهه مزداو استفاده می کنند که به معنی خشنود کردن وبه یاری خواستن خداوند است تا در انجام امور کارهای زندگی یاور و پشتیبان انسان باشد.

اشوزرتشت هنگامی به پیامبری برگزیده شد كه مردم ایران متمدن شده بودند و با توجه به شرایط زمان خود كارهای شخصی و روزانه خود را می دانستند . چگونگی خوردن و آشامیدن ، لباس پوشیدن و پاكیزگی تن و محل زندگی خود را آموخته بودند پس اشوزرتشت احكام ویژه ای در زندگی روزانه آنان سفارش نكرد . در مورد بهداشت فردی نیز اشارة او به پیروی از خرد و همراه شدن با دانش زمان است . بنابراین در هرزمان ، در هر شهر و كشور انسان باید آخرین داده های علمی را برای بهزیستی در نظر داشته باشد و از دانش های گوناگون در زمینة بهداشتی ـ پزشكی ـ حقوقی ـ اقتصاد و غیره پیروی كند.

استفاده از هر گونه خوراك ، نوشیدنی یا موادی كه موجب آسیب رساندن به جسم ـ جان وخردمندی انسان شود از دیدگاه اشوزرتشت ناشاییست می باشد در بینش اشوزرتشت تشخیص اثرات هر كدام از اینها بر وجود انسان ، بستگی به خرد همگانی و دانش زمان دارد .

سفره ها یی مانند شاه پری – وهمَرو و بی بی سه شنبه ریشه در باورهای سنتی و کهن ایرانی و غیر گاتایی دارند که برخی از آنها با اندیشه و فرهنگ غیر ایرانی نیز ترکیب شده اند . عروسک های پارچه ای – آجیل مخصوص و غیره نیز نمادهایی از حضور پریان و نیروهای -غیر طبیعی در باور استوره یی مردم آن زمان دارد .

تمام لحظه ها و روزهای زندگی باید با عشق همراه باشد . این پرسش تنها به دین زرتشت بستگی ندارد که آنرا پاسخ بدهیم – به نظر من سپنته آرمئی تی تعریفی ارزشمند از عشق و آرمانی پاک و سازنده در زندگی است . از آنجا که این ویژگی در زنان و مادران بهتر مشاهد شده است روز جشن اسفندگان که مربوط به سپاسگزاری از مهر مادران است روز مناسبی برای نظر خواهی از دیگران برای روز عشق خواهد بود .

به گفته شما انسان آزاد و مختار است. دین زرتشت که بنیانگزار آن پیامبر ایران بوده ، آیین راستی ، آزادی ، شادی ، سازندگی ، داشتن اخلاق و رفتار نیک ، بیانی شیرین و اثر بخش و اندیشه یی رسا می باشد ، پس هر کس می تواند این ویژگی ها و همانند آنها را در کردار خود بارور و پویا سازد تا زرتشتی بودن خود را ثابت کند . از سویی ، در ادیان دیگر نیز سفارش پیامبران در جهت انسان سازی است . موبدان وظیفه راهنمایی کردن غیر زرتشتیان را به دین زرتشت ندارند ولی آنها نیز باید ویژگی های سفارش شده در بینش زرتشت را در کردار خود استوار سازند و سفارش های پیامبر را به آگاهی پژوهشگران و خواستاران برسانند .

دلیلی ندارد که با نام بردن خدای بابل نتیجه گیری کرد که پیامبری قبل یا بعد بوده شاید دلیل آن احترام کورش به همه اقوام و پیامبران بوده است .

اُشهن یعنی تابش روشنایی و گاه نماز پیش از بر آمدن آفتاب است که زرتشتیان برای آمدن روشنایی نیایش می کنند.

دین زرتشت ، آیین خردورزی است و گزینه ای به نام سرنوشت و تقدیر در آن نقشی ندارد . آنچه در هر زمان و در هر شرایط پیش روی انسان قرار می گیرد ازرویدادهای گوناگون و طبیعی است که به وجود می آید و با دانش وخردمندی باید با آن روبرو شد و مبارزه کرد.

اگر تفسیر واژه بنده ، یعنی نوکر ، اسیر و غلام باشد . خیر، زیرا در بینش اشوزرتشت انسان به دلیل خردمند بودن آزاد آفریده شده تا خود راه نیک را برای رسیدن به زندگی بهتر برگزیند بنابراین او یار و دوست خداوند به شمار می آید.

نام زرتشت در اوستا به صورت زَرَتْ اوشتَره آمده و معناهای گوناگونی از سوی پژوهشگران برای آن آمده است از جمله زرت را زرد و طلایی ، بخش دوم را ستاره ، شتر و روشنایی ترجمه كرده اند كه بهترین گزنیه روشنایی طلایی است كه همان رسیدن پیامبر به بینش درونی ، آگاهی و روشن دلی می تواند باشد.

ازآنجا كه در باور سنتی زرتشتیان فروهر نیروی پیش برنده اهورایی در وجود انسان ها است ، حكم واحد دارد هرچند درجهان مادی بیشماراز این ذره مینوی در نهاد انسان ها به امانت از سوی خداوند است. 

زمانی كه دین زرتشت در ایران پدیدار و فراگیر شد هیچ جنگ و حمله یی برای گسترش دین یا كشور گشایی انجام نگرفت چون پیام اشوزرتشت بر مبنای خردمندی همراه با برقراری آشتی و مهرورزی در جهان بود . اگر پادشاهان در ایران از حمله دشمنان دفاع كرده اند و برای استقلال این كشور به همسایگان غارتگر آن زمان تاخته اند برای آرامش و امنیت بیشتر در ایران بوده نه به سفارش دین زرتشت . 

هنگامی كه آریاییان و ایرانیان باستان به آیین مهر باور داشتند دسته ای از آنان به سوی اروپا مهاجرت كردند و میترایسیم را با خود به آن سرزمین انتقال دادند بعدها كه دین زرتشت در ایران پدیدار شد و گسترش یافت مهركیشان ایرانی به دین یكتاپرستی و مزدایی روی آوردند و از آمار پیروان مهر كاسته شد ولی برخی از اندیشه های مهر همچنان در ادیان بعد ی استوار ماند.

دخمه گذاری مردگان،استفاده از مواد شوینده و پاک کتننده ابتدایی و منع قربانی در باور گذشتگان از سنت های فراموش شده است. خاک سپاری درگذشتگان، به کار گیری پندار نیک به جای پندار بافی و تعصب و استوره نگری،اهمیت به بینش گاهانی و حرکت موازی و همراه با دانش زمان از ویژگی های تازه زندگی زرتشتیان است. 

در مورد پذیرفتن اسلام از طرف ایرانیان دلیل اصلی نمی توان یافت، دلایل گوناگونی وجود داشته است. 
البته ایرانیان همواره به دنبال معنویت و دین و فلسفه بوده اند. پیش از ورود اسلام به ایران، پیروان یهودی و مسیحی نیز در كشور بوده اند و نیایشگاه های كهن آنان همچنان در ایران وجود دارد.از رویی برخی از پادشاهان ساسانی عدل و دادگری را رعایت نكردند. نتیجه خشكسالی چند ساله در ایران كه فقر و ناتوانی مردم را در پی داشته است. باورهای مانی و مزدك اندیشهء یكتاپرستی ایرانی را در بعضی ها سست كرده بود و در این شرایط، ایران با یورش بیدادگر تازیان نیز همراه شده است.

بیگمان نباید دولت ها و حكومت ها را یكپارچه ویرانگر و فاسد دانست.حكومت ساسانی با رسیدن به تمدن و فرهنگ ارجمند زمان خود كه بر برخی از كشورهای همسایه نیز فرمانروایی می كرد آن چنان كه تاریخ گواهی می دهد شاید در پاره یی موارد دچار بی عدالتی شده بود.

لباس ویژه موبدان به رنگ سپید است كه نماد پاكی، فروتنی و راستی می باشد.نوعی از این لباس كه برای انجام مراسم دینی و آیینی است شامل شلواری سپید است كه پیراهنی بلند روی آن پوشیده شده و نوع دیگر برای حضور در جشن ها و همایش های رسمی است كه همان پیراهن به شكل كُت بلند بر روی شلوار سپید است.

مهربان از دو قسمت مهر یعنی نورخورشید و پیمان داری و پسوند بان یعنی نگهدارنده تشكیل شده است. مهربان یعنی پاسبان روشنایی ها ، شاید درآیین مهر به كسانی گفته می شده كه وظیفه پاسداری از روشنایی را برعهده داشته اند .

در تاريخ و روايت سنتي زرتشتي آمده است كه پيامبر اين سرزمين در نيايشگاهي از شهر بلخ از جهان درگذشته است و بعضي از پژوهشگران نيز باور دارند كه مزار شريف در افغانستان ، آرامگاه اشوزرتشت است بنابراين شايد حضورمردم افغانستان به هنگام نوروز در اين مكان يادآور احترام آنان به اين پيامبر باشد.

سرزمین پهناور ایران ، زمانی كه زرتشت به پیامبری برگزیده شد بسیار وسیع تر از مرزهای جغرافیایی اكنون این كشور بوده است كه بخش هایی از افغانستان ، تاجیكستان ، عراق و تركیه و كشورهای دیگر پیرامون خود را نیز شامل بوده و بی گمان در زمان اشوزرتشت ، اندیشه او در میان گروهی از مردمان آنجا نیز رواج داشته است و اگر در افغانستان پیروان این آیین باشند ازآن ها خبری نداریم.

ایران قانون ویژه خود را دارد و هر یك از ادیان الهی تایید شده در قانون اساسی در انجام مراسم دینی خود آزاد هستند و در احوال شخصیه و تعلیمات دینی بر طبق آیین خود عمل می كنند و به این ترتیب شامل زرتشتی زادگان خواهد بود.

بسیاری از واژگان پارسی وجود دارد که می توان از آن ها به جای کلمات بیگانه از آن بهره گرفت و فراموش شده اند و طبیعی است . که با بیکارگیری از واژگان پارسی به گویش نیاکان نزدیکتر خواهیم شد .

این كلمه در اصل ( هَفدورو) است كه یاد آور هفتاد و دو رویداد می باشد. در باور سنتی ایرانیان در چنین روزی هفتاد و دو رویداد سرنوشت ساز و ارزشمند در تاریخ ایران اتفاق افتاده است . كه مهمترین آن ها زاد روز وخشور این سرزمین اشوزرتشت و به پیامبری برگزیده شدن او می باشد .

هات 53 از یسنا درمورد ازدواج پوروچیستا ، كوچكترین دختراشوزرتشت با جاماسب اشاره شده است و سندی گویا می باشد كه پیامبر به ازدواج فرزندان با غیر از اقوام و نزدیكان اشاره داشته واساس زناشویی را دانایی ، دینداری و خردمندی برشمرده است.

خیر ، این مورد یكی از اتهاماتی است كه به جامعة زرتشتی نسبت داده اند و دروغ بزرگ تاریخی است . 
اشوزرتشت در هات 53 از گات ها دختر خود پورچیستا را به ازدواج با جاماسب كه هیچ نسبتی با خانواده پیامبر ندارد سفارش می كند اگر ازدواج با نزدیكان پسندیده بود پیامبر به آن اشاره می كرد یا در تاریخ زندگی زرتشتیان و متون دینی آنان مواردی به ثبت رسیده بود .

اشوز زرتشت در زمینه های حقوقی ، اقتصادی ، بهداشتی و روابط اجتماعی اشاره به پیشرفت جهان از روی خردمندی و بابهره گیری از دانش زمان دارد و با حقوق بشر که همه انسانها را به سوی زندگی نیک رهنمون سازد هماهنگ است .

چنانچه زناشویی براساس خردمندی انجام شود جدایی پس از آن جایگاهی ندارد و تنها در مواردی خاص انجام می گیرد .

در جشن هـا ، مـراسـم های گوناگون و گردهم آیی خانوادگی از دیرباز تاكنون دختران و پسران زرتشتی پا به پای یكدیگر بوده و سعی كرده اند تا بر مبنای پیام راستی پیامبرشان اشوزرتشت و با پیروی از ارزش های فردی انسانی در سازندگی تازه كردن زندگی و گسترش راستی سهم ویژه ای داشته باشند .

در بینش پیامبر ایران ، زرتشتی به کسی گفته می شود که با هنجار اشا هماهنگ شود و از خرد نیک بهره بگیرد ، گفتار و کردار خود را برنیکی ها استوار سازد اینگونه اشخاص تنها باید با دانایان و خوش گفتاران و نیکو کرداران همراه و همگام شوند و ازدواج کنند از سوی دیگر در برخی از کشورها مقرر شده است تا پیروان ادیان گوناگون هر یک ازدواج مربوط به خودشان را در دفاتر ویژه ای ثبت کنند تا مشخص گردد که از نظر سنتی پیروان کدام دین و آیینی هستند بنابراین چنانچه زرتشتی زاده ای بخواهد نام او همچنان در دریف اسامی زرتشتیان ثبت گردد و از آداب و رسوم سنتی نیاکان خود پیروی کند باید ازدواج اودر دفاتر مربوط به انجمن های زرتشتی ثبت گردد. 

اشا یعنی راستی و درستی و ارزش های نیک انسانی ، بر سفره مراسم سنتی زرتشتیان نماد و سمبل اشا وهیشتا که به معنی بهترین اشا است و در فارسی به اردیبهشت ترجمه شده فروغ و روشنایی را در نظر گرفته اند.

نیایشی كه در خرده اوستا تنظیم شده به زبان اوستایی و اندكی از آن نیز به زبان زند و پارسی است. در بینش اشوزرتشت هیچ نیایشی نیست كه از جان و دل برآید وبی پاسخ بماند.

دربینش اشوزرتشت چون مبنای تشخیص هر رویداد و گزینشی از روی خردمندی و دانش زمان است بنابراین باید آنچه از دیدگاه دانش روز به تن ، روان و خردمندی آسیب وارد می سازد، پرهیز کرد . خوردن گوشت یا هر غذا و آشامیدنی در صورتی پسندیده است که پشتوانه دانش بشری را درزمان خود به همراه داشته باشد .

خیر .

در آیین زرتشت روزه به شیوه ادیان ابراهیمی نیست و باور همگانی بر این است که در تمام زندگی باید اعتدال در خوردن و آشامیدن وجود داشته باشد و تنها چهار روز در هر ماه از خوردن غذاهای گوشتی پرهیز می کنند.

شباهت زیادی بین گویش های اقوام و عشایر ایران و گاهی واژگان دری افغانی و تاجیكی با زبان دری زرتشتی وجود دارد كه همه آن ها برگرفته از زبان پهلوی ساسانی است كه در آن زمان در ایران رواج داشته است.

پیام اشوزرتشت و اوستا به زبان اوستایی است و زرتشتیان برخی از بخش های سروده های مقدس را می دانند و به عنوان نیایش می سرایند . نوشتن خط اوستایی كه دین دبیره نام دارد نیز بعضی از زرتشتیان به ویژه جوانان آموخته و از آن بهره می گیرند.

گویش ویژه یی است نزدیک به زبان پهلوی ساسانی که زرتشتیان با آن سخن می گویند.

خیر ، كشف آتش در تاریخ ایران به زمانی پیش از پیامبری اشوزرتشت می رسد . و آتشكده ها پس از آن محلی برای تامین آتش اجاق خانواده ها و دارای احترامی ویژه بوده است . زرتشتیان به پیروی از نیاكان آریایی خود همواره چهار آخشیج یعنی هوا ـ خاك ـ آب و آتش را پاك كننده می دانستند و تلاش می كردند تا آنها را آلوده نسازند ، بلكه سرودهای نیایش را برای هر یك داشتند . 
در بینش اشوزرتشت خداوند را باید در روشنایی جستجو كرد پس هر زرتشتی به هنگام نیایش رو به سوی روشنایی می كند، هرگونه روشنایی درنماز تفاوتی ندارد . نور خورشید ، ماه ، چراغ كه یكی از آنها نیز می تواند روشنایی آتش باشد . 
از سوی دیگر ایرانیان باستان ، آتش را نماد موجودیت خود یا نمادی از هویت ملی خود می دانستند و به آن افتخار می كردند زیرا آتش از بین برندة ناپاكی ها و روشن كنندة تاریكی ها است ، گرما و انرژی آتش چرخ های صنعت و پیشرفت را به چرخش می آورد و آتش درونی انسان اندیشه او را به خـردِ بی پایان اهورایی پیوند میدهد ، پس زرتشتیان به پیروی از نیاكان خود همچنان آتش را در آتشكده ها پرستاری می كنند تا یادآور پویایی روشنایی در هستی باشد .

به دلیل حضور زرتشتیان در بسیاری از كشورها و مهاجرت هایی كه از ایران داشته اند آمار درست و تفكیك شده ای در درست نیست . 

در گاه شماری زرتشتیان ، هفته وجود ندارد آنان برای سی روز در هر ماه نامی برگزیده و به كار می برند و تمام روزها ، نیك و برای تلاش و سازندگی و مهربانی در پیش روی انسان قرار گرفته اند.

در گاه شماری زرتشتی هفته نداریم بنابراین نام روزهای هفته هم نیست روزهای اورمزد و دی بدین و دی به آذر و دی به مهر از روزهایی بوده که در هر ماه سی روزه ایرانیان باستان به جای روز آدینه از آن بهره می گرفتند . 

هر یك از اعداد از 1 تا 13 نماد ویژه ای ندارد . در سنت زرتشتیان برخی از اعداد برگزیده شده و از جایگاه ویژه ای در سرودن نیایش ها و كلام مانتره برخوردارند. 1-3-7-9-13-21-33-72-101 از این گونه اعداد می باشند. 

پادیاو یعنی پاك بودن و پاك شدن كه شرایط ویژه ای ندارد و به خرد و دانش زمان بستگی دارد در سنت عامیانه و گذشته ایرانی به شستن قسمتی از دست و صورت كه بیرون از پوشش لباس بوده گفته می شده است .

برخی ازنهادها و انجمن های زرتشتی ، سدره و كُشتی را تهیه و ارائه می كنند . می توانید از انجمن محل زندگی خود جویا شوید.

در باور سنتی و گزارش اوستا، هاله ی از روشنایی به نام خُوَرِنَه (فر) پیرامون تن ِ انسان را فرا گرفته است این هالة نور در انسانهایی كه نیكوكار باشند و به خداوند نزدیكتر شوند با شعاع بیشتری همراه است چون این هاله نور ، پیرامون سر انسان بیشتر است عقیده بر این است كه به هنگام نیایش و برای ایجاد تمركز حواس به هنگام راز و نیاز با خداوند بایستی سرها پوشیده باشند از سوی دیگر پوشیدن سر به هنگام نیایش هماهنگی در چهره ها ایجاد می كند و چهرة انسان روحانی تر خواهد بود .

به درستی مشخص نیست . بعضی از پژوهشگران باور دارند که پیش از پیامبری اشوزرتشت ، جوانان در سن ویژه یی لباس رزم می پوشیدند و کمربند شکار بر آن می بستند ، پیامبر که مخالف جنگ و سفارش دهنده صلح و دوستی است سفارش می کند تا به جای آن از پیراهنی به نام سدره که در اوستا به صورت وهومنه وستره یعنی لباس نیک اندیشی آمده استفاده کنند و کمربند فروتنی یعنی کُشتی بر روی آن ببندند .

پِنام همان پارچه سپیدی است كه موبدان به هنگام سرودن آتش نیایش و فروزان كردن آتش در نیایشگاه ها برای پاكی آتش به كار می برند و برای سرودن اوستا پس از درگذشتن و پیش از خاكسپاری به جلوی دهان خود می بندند تا چنانچه آلودگی و میكروبی در آنجا باشد به آنان سرایت نكند.

بینش اشوزرتشت ، آیین كنش و واكنش است رسم كیفر به شخص كژاندیش و دروغ كار و در مقابل پاداش به نیكوكاران در جهان مادی و مینوی است .

آری ، از كفن استفاده می كنند .

روز اورمزد از ماه فروردین نخستین روز از سال نو و جشن نوروز است این روز در سنت دیرینه زرتشتی به نام پرسه نیست دو روز در سال خورشیدی به نام پرسه همگانی وجود دارد روز اورمزد از ماه تیر و اورمزد در ماه اسفند بنابراین تنها خویشان و دوستانی به خانه درگذشته می روند که در سالهای پیش نیز برای شادباش نوروزی به آن خانواده رفت و آمد داشتند پس برای حضور همگانی افراد نیست .

رفتن به آرامگاه در روز اول نوروز رسم همگانی نیست چون در باور سنتی زرتشتیان روزهای پنجه آخر سال مراسم یادبود روان و فروهر درگذشتگان است نیاکان ما در سپیده دم از نخستین روز هر سال با آب پاشی و روشن کردن آتش بر بلندی ها و بام ها به بدرقه روان و فروهر درگذشتگان می رفتند و پس از آن روز سال نو را با شادمانی آغاز می کردند.

در آموزشهای اشوزرتشت تن و روان هر دو ارزشمند هستند تن باید سالم ، نیرومند و پاك و از سوی دیگر روان نیز شادمان و آرام باشد بنابراین تن تا زمانی ارزش داردكه روان را به شادمانی در خود نگهدارد ولی هنگامی كه از هم جدا شدند روان جاودانه خواهد شد . تن بدونِ جان به نام نِسا یعنی پلیدی نامیده می شود كه باید از محیط زندگی دیگران خارج شود تا محیط زیست را آلوده نسازد و این بستگی به زمان و مكان زندگی دارد . زرتشتیان تعصب خاصی در نوع برخورد با جسد مردگان ندارند زمانی آنرا در دخمه ها و بالا ی كوه ها قرار می دادند تا مرغان لاشخور آنها را از بین ببرند و این عمل را شاید از نیاكان آریایی خود به یادگار داشتند چون آنها در مناطق پوشیده از برف بودند و امكان خاكسپاری وجود نداشت و در برخی از نقاط ایران جسد مردگان را به شیوه های گوناگون به خاك می سپردند بهر حال هم اكنون در ایران رسم خاكسپاری وجود دارد در حالیكه در برخی از كشورها مانند هندوستان و پاكستان در كنار خاكسپاری رسم دخمه گذاری هم انجام می گیرد . آنچه مسلم است مانند بسیاری از رفتارهای اجتماعی دیگر زرتشتیان می كوشند تا با خردمندی از دانش زمان در هر رشته به ویژه موضوع برخورد با مردگان نیز بهره بگیرند .

زرتشتیان پس از خاكسپاری مردگان ، در مراسم پرسه و در مزار درگذشتگان جمله اوستایی زیر را خوانده و با سه بار سرایش اشم وهو آن را به پایان می برند . 
خَشنَواَََُترَه ٠ اَهورَهه ٠ مَزداو٠ 
ایریس تَنام٠ اوروانُو٠ یَزَه مَیده ٠ یا٠ اَشَه اُ ونام ‎‎‎‎‎‎‎ْفَْرَه وَشهَ یُو٠ 
اَشم وهو(سه بار) 
معنی این جمله چنین است:” برروان و فروهر نیكان و پارسایان درگذشته درود باد.“ 

زرتشتیان روزه داشتن را همانند ادیان دیگر ندارند . در باور آنان تن جایگاه روان است بنابراین باید همواره نیازهای آن را برآورده ساخت تا روان ، شاد و آرام باشد . تن باید قوی باشد تا توان كار و تلاش برای سازندگی را داشته باشد . از سوی دیگر زیاده روی در خوردن و آشامیدن نیز به جسم و روان آسیب می رساند و از كارهای ناشایست است زرتشتیان به جای روزه گرفتن در هر ماه سی روزه خود ، چهار روز ویژه دارند به نام های وهمن ـ ماه ـ گوش و رام كه از خوردن هرگونه غذای گوشت دار پرهیز می كنند.

تمام چیزهاییكه با سفارش دانش گوناگون زمان ـ برخرد ، جسم و روان انسان آسیب وارد می سازد و با هویت و ارزش های نیك انسانی هماهنگ نیست ، استفاده از آن ها ناشایست است .

درسنت دیرینه ایرانیان، احترام به حیوانات سودمند نیز از كارهای ارزشمند و سفارش شده بوده است. به شكلی كه در روز وهمن كه به معنای نیك اندیشی است و همكاران این روز یعنی ماه ، گوش و رام ایرانیان برآن بوده اند تا نیك اندیشی را به اوج رسانده واز كشتار حیوانات نیز پرهیز كنند و دراین روزها گوشت مصرف نكنند و باورداشتند كه خوردن گوشت زیاد نه تنها سودی برای بدن ندارد بلكه زیان آور نیز می باشد.

اشوزرتشت ، راه درست زیستن از روی خردمندی و دانش زمان و از روی اختیار را سفارش می کند . پیامبر چگونگی خوردن ، آشامیدن ، لباس پوشیدن و زندگی کردن و نوع هر یک را به دانش زمان واگذار کرده است . زرتشتیان در باور سنتی خود چهار روز در هر ماه را از خوردن هر گونه غذایی که در آن نوعی گوشت باشد پرهیز می کنند نام آن روزها عبارتند از وهمن – ماه – گوش – رام .

پیش از اینكه مردم ایران با آیین مهرپرستی به فروغ و روشنایی احترام بگذارند در زمان جمشید به پرستش خورشید پرداخته و برای حضور آن در بامداد و پس از تاریكی شب مراسمی داشته اند به همین روی آنچه به شكل خورشید یا فروغ آن بوده به صورت نماد درآمده است از جمله پنجهء خورشید كه تصویر انگشتان باز و دستها بوده و رو به بالا به شیوه های گوناگون در سنگ نگاره ها و یا دستان آغشته به گِل سفید بر دیوار نقش بسته شده است.در مراسم زرتشتیان كرمان نیز نان كوچكی تهیه می شود كه ”خورشیدو“ نام دارد و لبه های آن به شكل دندانه های تصویر خورشید با همین معنا است. 

کاشتن درخت و ایجاد سرسبزی ، گرامیداشت آب ، خاک ، هوا و روشنایی است که از دیرباز در این سرزمین از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده به شکلی که پیشه کشاورزی در ادبیات اوستایی مقدس شمرده شده است و جشن هایی به نام گاهنبار در جهت بزرگداشت درخت و گیاه و کشاورزی شکل گرفته شده است . در سنت زرتشتیان پس از زاده شدن هر فرزندی ، پدر خانواده در نزدیکی محل سکونت خود نهال درخت همیشه سبز مانند سرو یا کاج در زمین می کارد و همراه با رشد فرزند خود از آن درخت نیز پرستاری می کند . ماه اسفند ( سپندارمذ) که از واژه سپنته آرمئی تی آمده و به معنای داشتن آرمانی مقدس و جشن اسفندگان روز 29 بهمن هر سال است ، به نام روز مادر و روز زن در فرهنگ ایرانی نامگذاری شده است و چون زن و زمین هر دو در زایندگی ، افزایندگی و پرورش دادن نقش یکسانی دارند و در فصل کاشتن درخت هم قرار دارد می تواند آغاز هنگام درخت کاری و ایجاد سرسبزی در نظر گرفته شود.