ماه: می 2012

سِپَنتا مینو و  اَنگرَه مینو ( اهریمن )

سپنتا مینو به چم نیرو یا خوی نیکی و انگره مینو نیرو یا خوی بدیست. بنابر تعالیم اشوزرتشت گیتی تنها جای خوشی و نیکی، یا سرای اندوه و زشتی نیست. غم و شادی و نیکی و بدی در جهان بهم آمیخته و همان اندازه که زیبایی و خوبیهای آن ما را شاد و زندگی ما را خوش و خرم میسازد، زشتی و بدیهای جهان نیز ما را رنج داده افسرده می کند. اشوزرتشت به ما دستور می دهد که در زندگی نباید از بدی و زشتی های آن در بیم و هراس بوده و برای خاطر خوشبختیهای جهان دیگر ازین جهان و نیکی هایش روگردان شویم و چشم بپوشیم، بلکه میفرماید تا میتوانیم باید با بدیها پیکار کرده و بر هرچه زشت و ناپسند است بتازیم و آنها را نابود سازیم. آن وخشور فرموده است: خداوند از کسی خشنود میشود که به یاری خرد و فرمانهای دین پیوسته راه سپنتا مینو یا نیکی را برگزیند و از خوی انگره مینو یا زشتی دوری جوید زیرا آن یکی تندرستی و کامیابی و پیشرفت همه گونه خوشی و نیک بخشی آورد و این دیگر رنج و بیماری و تیرگی و کاهش و بدبختی دربردارد.

برهر زشتی بایسته است که در جهان پیوسته بر ضد بدی و زشتی پیکار کند و در راه نابودی نیروی اهریمنی از هیچگونه فداکاری خودداری ننماید و یقین بداند که سرانجام نیکی بر بدی چیره شده و در پایان فتخ و فیروزی از آن سپنتا مینو و شکست و نابودی بهره انگره مینو خواهد بود.

درباره این دو نیرو اشوزرتشت در گاتهای 30 می فرماید: به سخنان مهین گوش فرادهید و با اندیشه روشن به آن بنگرید و پیش از آنکه روز واپسین فرارسد میان ایندو یعنی نیکی و بدی را خود تمیز دهید.

آن دو گوهر همزادی که در آغاز آفرینش در عالم اندیشه پدیدار شده اند یکی نیکی است در اندیشه و گفتار و کردار و دیگری بدیست در اندیشه و گفتار و کردار، از میان این دوراه مرد دانا باید نیک را برگزیند نه زشت را. هنگامی که این دو گوهر به هم رسیدند زندگی و مرگ پدید آمد و از میان این دو گوهر بدکاران نیک را از بد تمیز نداده فریب خوردند و زشت ترین اندیشه را برای خویش برگزیدند. آنگاه از روی خشم برخاسته تا زندگی آدمیان را تباه کنند ولی پیروان راستی که همیشه با کردار نیک خود خواستار خشنودی اهورامزدا هستند خرد مینویی یعنی اندیشه نیک را که با زیور ایزدی آراسته است اختیار نمودند. هنگامی که کیفر اهورایی برای گناهکاران فرا رسد و هومن (اندیشه نیک) به فرمان اهورامزدا کشور جاودانی را برای آنانی بیاراید که دروغ را دربند نموده به دست راستی سپرده اند. بشود که نیروی ایزدی و پاک منشی و راستی به یاری مردم شتافته و درستی و محبت به کالبد انسانی پایداری و ثبات بخشد تا با برگزیدن راستی و نیکی در آزمایش روز واپسین به پاداش نیک رسند زیرا هنگامی که حساب روز واپسین فرارسد دوستداران راستی به پاداش نیک و یاران دروغ به سزای بد خواهند رسید.

برگرفته از کتاب زرتشت و آموزه های او نوشته روانشاد موبد رستم شهزادی

http://www.ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani_3/ketab3599/ketab3599.pdf

 شايست ها و ناشايست ها

روي هم رفته دين بهي با “بكن ها” و “نكن ها” سر و كار ندارد و تنها بنیان ها و پايه ها هستند كه قوانين جاري و هميشگي بوده و هماهنگي با آنها پایدارنده ی خوشبختي و رستگاري انسان هاست. راهنمایی های ديني كلي است و هدف تندرستي و سلامت تن و روان است.

دكتر فرهنگ مهر دانشمند زرتشتي در كتاب خود با نام “ديدي نو از آييني كهن” به خوبي اين جستار را بيان داشته است :

« در دين زرتشت، امر يا نهي غالبا كلي است و نه موردي. دستور، رعايت سلامت و بهداشت تن و روان است. مسائل موردي، مثل روزه گرفتن از طلوع تا غروب آفتاب (كه از لحاظ عملي در بعضي نقاط جغرافيايي مثلا قطب شمال يا جنوب ايجاد اشكال مي كند) در دين زرتشتي نيست. در عين حال سنت زرتشتي بر اين است كه زرتشتيان در ماه دست كم چهار روز گوشت نمي خورند. بعضي هم اساسا سبزيخوارند. اين خوبي دين است. همانگونه كه مي دانيم روزه گرفتن از طلوع تا غروب آفتاب در نقاطي مثل قطب شمال يا جنوب ايجاد اشكال مي كند. يا الزام به خوردن گوشت حيواني كه به ترتيب خاص ذبح شده باشد ممكن است از لحاظ علمي قابل توجيه نباشد و فقط يك سنت مذهبي باشد. »

« مسئله آدم و حوا در دين زرتشتي نيست. بنابراين جنگي بين طرفداران نظريه تكامل و طرفداران نظريه خلقت پيش نمي آيد.»

« در كتاب مقدس زرتشتيان راجع به حقوق زن يا سهم الارث او و فرزندان و مانند اينها، احكامي وجود ندارد كه عمل برخلاف آنها، مغاير دين باشد. وفاداري نسبت به حكومت قانوني و دادگستر، جزو سنت مذهبي زرتشتي است و مسايل مربوط به حكومت پيروان مذهب خاص بر اساس مذاهب پيش نمي آيد. اين قابليت تطبيق با رعايت اصول كلي دين، يكي از اسرار بقاي همبودگاه زرتشتي است.

حفظ گاهنماي ملي و ديني در كشورهاي مقيم، پيروي از تقويم و تاريخ دولتي و در عين حال داشتن تقويم ملي امكان پذير است. همچنين آموزش زبان و ادب فارسي به جوانان تا آنجا كه امكانات اجازه دهد، از اسرار بقا و پايداري همبودگاه زرتشتي خواهد بود.»

به هرروي بر اساس دين و سنت، هر فرد زرتشتي خویشکاری هايي دارد كه از آغاز دوران رسيدگي يا بلوغ تا پايان زندگي خاكي، شايسته است كه آنها را به كار بندد. از جمله ي اين شايستگي ها چنين هستند :

– هومَتَ، هوختَ، هوَرشتَ Humata, hukhta, Hvarshta انديشه نيك، گفتار نيك و كردار نيك

ـ راستي يا اشايي و دوري از دروغ

ـ ميانه روي

ـ گرامي داشت پدرو مادر

ـ پاكي و پاكيزگي، تندرستي و بهداشت

ـ كار و آباداني

ـ پاكيزه نگاهداري و سالم سازي پيرامون يا محيط زيست

ـ دانش آموزي و دانش پراكني

ـ ستايش و پرداختن به زيبايي و هنر

ـ استفاده نكردن از ماده هاي هوش رُبا كه به انديشه و خرد آسيب مي رسانند

ـ كمتر خوردن گوشت جانوران، از همين رو در سنت است كه زرتشتيان در چهار روز از هر ماه از خوردن گوشت و اصولا كشتن جانوران به قصد خوردن، خودداري مي كنند. از همين رو به اين روزها “ نَبُر”  nabor         مي گويند. اين روزها بر اساس گاهنماي زرتشتي عبارتند از : وهمن، ماه، گوش و رام؛ در هر ماه

(یادآوری: در گاهنماي زرتشتي تمامي روزهاي ماه هر يك نامي دارند كه نامهاي ياد شده نيز جزو اين سي نام روزها در ماه هستند)

برگرفته از نوشتار های موبد کامران جمشیدی

http://mobedjamshidi.com

فرزان يا بينش زرتشتی 

بر پايه ي آموزش هاي اشو زرتشت و سروده هاي انديشه برانگيز او “گاتهای ورجاوند” :

هدف و آرمان دين بهي رساندن انسان و همبودگاه های انساني به آرامش مي باشد. آرامشي كه افزايش و پيشرفت را در پي داشته و سرانجام به رسايي يا تكامل خواهد انجاميد. تكاملي كه ميوه ي آن شادي و خشنودي كامل بوده و انسان را به جاودانگي و بيمرگي، يا به گفته ي ديگر به “اهورامزدا” پيوند مي دهد.

بنيادي ترين وسايل رسيدن به اين هدف را مي توان در سه عبارت زير كوتاه نمود:

انديشه نيك – گفتار نيك – كردار نيك

اشو زرتشت بنيان هاي زندگاني را به ما مي شناساند كه اين بنيان ها هميشگي بوده و وابسته به زمان و مكان نمي باشند. بر اساس اين آموزش ها درمي يابيم كه براي رسيدن به هدف بايد از جاي درست آغاز كرد و راه درست را پيمود.

گام نخست به كار انداختن انديشه و خرد نيك است. بدين معنا كه بايد ديد و شناخت و در تمام جنبه هاي بيروني و دروني زندگي كَندوكاو كرد. در اين راه بايد كه از دانش گیتایی (مادي) و مینوی (معنوي) بهره گرفته و به

سنجش آنها پرداخت تا بتوان به قانون و هنجاری كه بر هستي و آفرينش فرمانرواست پي برد.

اين قانون همان هنجار و اندازه ای (تعادلي) است كه در جهان آخشیجی و هستی است. انسان نيز بخشي از اين آفرينش است، اما آن بخشي كه بر اثر داشتن نيروي انديشه و آفرينندگي مي تواند بر اين روند هَنایشی “هایی” یا “نایی” (تاثيری مثبت يا منفي) بگذارد.

اگر انسان در پی آرامش و شادي و خوشبختي است، راهي نيست جز آنكه برابری نیروها و اندازه های هستی را بر هم نزده بلكه خود را با آن هماهنگ و اندازه كند. در اين آرامش است كه شرايط مناسب براي پيشرفت فكري و رواني فراهم شده و مي توان به سوي تكامل كه همانا دست يافتن به دانش راستین است به پيش رفت. در آن جاست كه شادي و خشنودي كامل به دست آمده و روان[i] به جاودانگي و بيمرگي دست مي يابد.

اين آرامش و شادي زماني كامل خواهد  شد كه فراگير باشد. بنابراين يك زرتشتي بايد پس از دست يافتن به اين اندازه ی دروني به ساخت و آباداني همبودگاه خود و  همه ی جهان پرداخته و با همكاري در سازمان دوستي جهاني آن را به سوي آرامش همگاني به پيش ببرد. آن زمان است كه در سايه ي شكوفايي و افزايش و نوشدن و پيش رفت هميشگي، رسايي و جاودانگي به دست مي آيد.

برگرفته از نوشتار های موبد کامران جمشیدی

http://mobedjamshidi.com

مرگ ، سرانجام یا (در) گذشتن و پیشروی ؟

دانش دين و دانش روز به ما مي آموزند كه در اين جهان هيچ چيز از بين رفتني نيست و هر چه هست دگرگوني در شكل و فرم است. هيچ انرژي و نيرويي از بين نرفته و تنها به شكل هاي ديگر انرژي دگرگون مي شود. ماده نيز، كه خود شكلي از انرژي است با واپاشی و به هم آمیختگی خود با ماده هاي ديگر دگرگونه می شود. بنابراين انسان نيز كه بنيان هاي تشكيل دهنده او تن و جان و روان مي باشند در چهار چوب همين قانون مندي قرار مي گيرد زيرا كه او نيز بخشي از اين آفرينش مي باشد.

پس از رويدادن پديده ي “ مرگ”، كه به راستي مفهوم آن “ دگرساني” يا “‌زايش دوباره” و يا “ درگذشتن و پيشروي” مي باشد، دگرگوني هاي زير در انسان روي مي دهد:

1ـ دگرگوني تن: تن كه به هم آمده است از مقداري گوشت، پوست، استخوان، رگ، پي، و غيره در زمان بسيار كمي پس از مرگ بر اثر گرما، نَم، باد و هوا و كاركرد جانوران و حشره ها پوسيده و پلاسيده شده و به شكل آخشیجی (عنصری) از هم واپاشیده شده و هر آخشیجی به سرچشمه ي خود باز مي گردد و يا پس از درآميختن با ديگر چيزها، پیکر جديدي را مي سازند ولي به هر روي كوچكترين ذره ي آن از بين نمي رود و نابود نمي شود.

2- جان،  نيروي جنبش بدن بوده و به سان ديگر نيروها مانند گرما و برق، آغاز و انجامي دارد. وجود اين نيروها از پايه بستگي به دستگاه هاي آفریننده  و یا دگرگون کننده ی آنها دارد كه اگر آن دستگاه از هم بپاشد، ديگر آن نيرو توليد نمي شود. بدن ما نیز اینچنین است و هنگامي كه يكي از اندام هاي بنيادين آن خراب شده و از هنجار خود بیرون رود، ديگر نيروي جان توليد نمي شود.

 3ـ جاوداني روان: گفتيم كه در اين جهان هيچ چيز از بين نمي رود. روان انسان نيز در چهار چوب همين قانونمندي اشايي قرار دارد. در پيش گفته شد كه “ روان” يك نام گذاري كلي است از رویهم نيروها و پديده هايي كه “ درون انسان” را پدید می آورند، همانا:

مَنَ، دين يا وجدان، بَئودا، سروش و فروهر كه اينها همه بخش هايي هستند از دو نهاد يا ضمير خودآگاه و ناخودآگاه، كه از اين دو نيز مي توان با نام “آگاهي” ياد كرد.

پس از مرگ تنی، فروهر كه از سرچشمه ي خود اهورامزدا، براي راهنمايي و روشن نمودن راه پيشرفت در درون انسان کار مي كرد  به سرچشمه ي خود باز مي گردد و مي ماند “ آگاهي” كه “وجدان” را در خود دارد و اين وجدان كه به راستي پیامد و برآيند و كارنامه ي زندگي انسان است، درجه و پايه ي تكاملي روان را در اين هنگام روشن مي نمايد كه همين ، آغازي است براي ادامه ي راه تكاملي آن.

در اينجا مي بايست بر اين نكته پافشاري شود و به روشني بيان گردد كه بر پايه ي آموزش هاي گاتها، نتيجه ي تمامي كردارهاي انسان به او باز مي گردد و از آنها رهايي نيست و تا زماني كه انسان خود را از چنگال انديشه و گفتار و كردار نادرست نرهانيده باشد رسيدن او به سرانجامِ راه به سادگي انجام نمي گيرد زيرا همانگونه كه در پيش گفتيم ، زرتشت گفت:

« روان هاي دروغكاران بدفرمان، بدكردار، بدگفتار، بدوجدان و بدانديش از روي تيره ي دروني خود برخواهند گشت، همانا كه مقيمان خانه ي دروغ مي باشند.»

“ روان شهرياران ستمگر و بدكاران و زشت گفتاران و سيه دلان و كج انديشان و هواخواهان دروغ به دوزخ يا سراي دروغ ( دروجو دِمان druju demana ) باز خواهند گشت، زيرا ضمير روشن آنها رو به تيرگي نهاده است و از روشنايي و حق دور گشته اند.» [i]

اما اين بدان چم نيست كه راه رسيدن به سرمنزل مقصود یا به گفته ي گاتها خانه ي انديشه نيك و يا سراي سرود و ستايش (گرو دِمانَ Garo demana ) كه همان سرچشمه ي آگاهي يا اهورامزدا مي باشد، براي هميشه بسته است، بلكه اين چنين روان هاي كج انديش و گفتار و كردار نيز مي توانند با بازگشتن و روشن گرداندن آيينه ي دين و وجدان و نهاد خويش به روشنايي دست يابند و خويشتن را به رسايي و رستگاري نهايي برسانند و جاودان گردند.

هموارترين و كوتاه ترين و خردمندانه ترين راه آن است كه اين فرآيند رسايي و رستگاري در همين زندگي پيموده شود زيرا كه تمامي زمينه ها در انسان فراهم مي باشد و اين تنها اوست كه بايد گرد و غبار را از ديدگان خرد و وجدان خود بزدايد، راستي ها را دريابد، بزرگي و ارزش خود را بشناسد و با بهره بردن از نيروهاي تني و رواني خويش و با كوشش و پشتكار و نيرومندانه به آباد و آزادسازي خويش و همبودگاه وجهان بپردازد تا اهورامزدا را خشنود و خود را خوشبخت گردانده، به “هَئوروتات اَمِرِتات” يا رسايي هميشگي دست يابد. ايدون باد.

برگرفته از نوشتار های موبد کامران جمشیدی

http://mobedjamshidi.com

نه پایه (اصل) بنیادین دین زرتشتی :

 ۱. باور به يكتايي خدا

۲. باور به پيامبري اشوزرتشت

۳. باور به جاودانگي روان و جهان واپسين (جهان مينوي)

۴. باور به اشا(راستي وهنجار)

۵. باور به گوهر آدمي و آدميت

۶. باور به هفت پايه كمال

۷. باور به داد و دهش و دستگيري از نيازمندان

۸. باور به سپنته بودن چهار آخشيج

۹. باور به فرشكرد و پیروزی نهایی نیکی بر بدی

پيام‌هايي كه پايه دين زرتشتی را تشکیل می‌دهند، هرگزقدیمی نمي‌شوند و نه تنها براي انسان‌هاي امروزي، تازه و بكر و عملي و قابل پياده كردن میباشند؛ بلكه تا انسان وجود دارد، اگر اين اصول را پايه باورهاي خود قرار دهد و پاي‌بند آن ها باشد هم خود مي‌تواند فرد شايسته و پيروزي باشد و هم قادر است جامعه انسانی را به سوي رسايي وكمال هدايت نموده و جهانی را آباد و آزاد سازد.

۱- باور به يكتايي خدا:

نخستين پايه دين، باور به يكتايي خداست. خدايي بی‌همتا كه اهورا (هستي‌بخش) و مزدا (بزرگ دانا) نام دارد. اين دو صفت يعني بزرگي و دانايي هم‌آهنگ و از هم جداناشدني است. خدايي كه درهمه‌جا و در همه‌چيز در تجلي است و هرچه را آفريده نيك ولازم و ملزوم يكديگر آفريده و خلاصه خدايي كه صفات كامل آن در نماز «صد و يك نام خدا» شرح داده شده است: ایزد (سزوارستایش)، هروسپ آگاه (بر همه چيز آگاه) ، هروسپ توان و غيره .

۲- باور به پيامبري اشوزرتشت:

اشوزرتشت نخستین پيام‌آوري بود كه پس از تردید كردن به باورهاي گذشتگان خود، پس از ده سال انديشيدن در كوه اشيدرنه، ازسوي اهورامزدا به پیامبري برگزيده شد و از یکتاپرستی(توحيد) و پیامبری خود(نبوت) وجهان مینوی (معاد) خبر داد و پيام خود را مانتره (برانگيزنده انديشه) ناميد و از دين (دَ اِ نَ) به مفهوم وجدان سخن به ميان آورد. وي باورهاي اهورايي خود را به مردم ارايه كرد و با تاسیس انجمن مغان، قوانین مذهبی خود را از راه انجمنی بنیاد نهاد. با تربیت مبلغین مذهبی، آرام آرام دين او بخش بزرگي از اين كره خاكي را دربرگرفت و پيروان او«‌مزد‌يسنان» يا مزدا‌پرستان ومذهب او «‌ زرتشتی‌» ناميده شدند.

۳- باور به جاودانگي روان و جهان واپسين (جهان مينوي):

اشوزرتشت آموزش داد که مرگ به مفهوم نیستی حقیقت نداشته و تنها زندگی و نازندگی (شکل دیگری از زندگی) وجود داشته و جهان از دو بخش گیتی ومینیو تشکیل شده که این دو به هم پیوسته‌اند و از یکدیگر جدا نیستند. وهیشتم مینیو(بهترین جهان مینوی) پاداش روان نیکوکار و اچیشتم مینیو(بدترین جهان مینوی ) پادافره روان بدکاران خواهد بود.

۴- باور به اشا (راستي وهنجار):

اشوزرتشت نخستین كسي است كه به وجود هنجار در هستي پي برد و از حاكم بودن قانون «اشا» در جهان هستي (گيتي ومينو) سخن گفت. وي فرمود انسان توان دارد كه به سبب برخورداري از خرد از قوانين«اشا» سردرآورد و از آن استفاده يا حتی سوء استفاده كند و آموخت كه انسان تنها زماني مي‌تواند خوشبخت زيست كند كه قوانين اشا را به‌درستي بشناسد و خود را با قانون ابدي (اشا) هم‌آهنگ وهمراه سازد.

۵- باور به گوهر آدمي و آدميت:

بر پايه آموزش‌هاي اشوزرتشت، تمام انسان‌ها از هر جنس و نژاد و مذهب داراي وجدان(دئنا) و منه (خرد) بوده، ازجسم و جان و روان و فروهر به‌گونه‌اي بسيار بالنده تر از همه موجودات جهان برخوردار هستند. انسان توان تشخيص نيك از بد و ارزش گذاري را دارد. او در انتخاب راه و ساختن سرنوشت خویش كاملا آزاد است و توان شناخت قوانین حاکم بر طبیعت را دارد. روي‌هم‌رفته، به تعبیر اشوزرتشت همه انسان‌ها، مینوی بوده، «مَنَ» دارند و مي‌توانند منِ خويش را به هرحالتی كه دوست دارند، هدایت کنند؛ يعني داراي بهترين منش (سپنته‌من) يا بدترين منش (انگره‌من) شوند. که البته وظيفه هر زرتشتي پيروي از سپنته‌من ومبارزه خردمندانه با تمام نيروهاي انگره‌من یا اهرمنی درون و برون است.

۶- باور به هفت امشاسپندان ( هفت پايه كمال) : اشوزرتشت اهورامزدا را داراي شش فروزه: وهومن(منش یا انديشه و گفتار و كردار نيك)، ارديبهشت (راستي و پاکی وعشق اهورايی)، شهريور (شهریاری بر خویش و چيرگي بر نفس)، سپندارمزد (مهر و فروتنی و وفای به پيمان)، خرداد(دانش و تجربه‌اندوزی وكمال جويي) وامرداد (بي‌مرگي و جاودانگي) مي‌شناسد و مي‌آموزد كه هركس با تمرين و پيگيري از اين شش فروزه اهورايي به گونه‌اي كامل برخوردار شود، درپايه هفتم تكامل خويش به جز خدا نمي‌بيند و با او يكي مي‌شود. اين باور اهورايی، در دوران‌هاي پس از آن، به گونه باور به هفت شهرعشق، هفت خوان رستم وغیره درعرفان ايراني برجاي مانده است.

۷- باور به داد و دهش و دستگيري از نيازمندان:

دين زرتشتی دورنگهدارنده جنگ‌افزار و آشتي‌دهنده است و خوشبختی را شایسته كسي می‌داند كه خوشبختي ديگران را فراهم می‌نمايد. بـاور به اينكه هركس در هر درجه مادي و مینوي مي‌تواند و بايد به ديگران ياري‌رسان باشد، گذشت و فداكاري (خويت ودس)‌ و باردادن مادی و مينوی به دیگران، در دين زرتشتی به گونه آيین (سنت) های اشوداد(وقف) و گاهانبار وجشن‌خواني‌ها و بخشش(ميزد) و غيره، به‌گونه‌اي آبرومند برجاي است و اين از ويژگي‌هاي دین مزدیسنی است.

۸- باور به سپنته بودن چهار آخشيج:

سپنته (مقدس ) دانستن آب و باد و خاك و آتش و پاسداری از محيط زيست بر هر زرتشتی بایسته(واجب) است.

۹- باور به فرشكرد و پیروزی نهایی نیکی بر بدی:

بنا برآموزش‌هاي گات‌ها، ما خواستاريم از زمره كساني باشيم كه جهان را به‌سوي پيشرفت مي‌برند و با تمام توان در پويايي انديشه وگفتار و كردار و آباداني جهان سهيم گرديده و در فرآیند فرشكرد (تازه كنندگی جهان) خویشکاری خود را انجام دهیم. هربهدين بايد كوشش كند که با آوردن نور بر تاريكي و با دانش برناداني پيروز شود. مثبت‌نگري ويافـتن روش‌هاي جديد در زندگي برای رسیدن به اهداف انسانی ( فرشكرد ) مشترک يكي ازمهم‌ترين پايه‌هاي اساسي دين زرتشت است.

هركدام از اين 9 اصل رامي‌توان به درستي بازکرد و در مورد آن‌ها ساعت‌ها گفتگو كرد و كتاب‌ها نوشت ولي آشكار است كه اين باورها هرگز قديمي نخواهد شد .

هستی و یکتایی اهورامزدا

نخستین تعالیم اشوزرتشت آموزش دین توحیدی ویکتایی خداوند بزرگ به نام اهورامزداست “اهورا” یعنی “هستی بخش” یا “آفرینندۀ جان” ومزدا به معنی” دانـــــای بزرگ” است که روی هم می شـــود “هستی بخش دانای بزرگ”.این دونام در گاتها اغلب به صورت جداگانه “مزدا” یا “اهورا”وگاهی هم به حالت مرکب”مـــــزدا اهورا”یا “اهورامـــزدا”امده است مثلا در( یســنای 31 بند 8 )اشوزرتشـــت می فرماید:ای مزدا همان که تورا با دیدۀ دل نگریستم یا خرد واندیشه خویش دریافتم که تویی سرآغاز وسر انجام همه چیز،تویی سرچشمۀ خرد و وجدان ، تویی آ فرینندۀ راستی وپاکی وتویی داور نیـــک همۀ کارهای مردم جهان .باز در (یسنای 43بند 5)می فرماید:آنگاه تورا مقدس شناختم ای اهورامزدا که تورا سر آغاز وسرانجام همه چیز دانسته ودر یافتم که تواز روز ازل نتیجه وبازتاب هر اندیشه وگفتار وکردازنیک یا بدی را مقرر فرمودی وداوری تو براین اصل است که پیوسته بدی بهرۀ بدان ونیکی پاداش نیکان است تاروز رستاخیز.

در(یســنای 31بند13)آمده است :

مـزدا از هر کار آشکار ونهان مردم آگاهســت وگنــــاهان کوچک وبزرگ همه را با دیدگان

روشن بین خود می بیند و پیوسته همۀ کارها را برابر قانون ابـــدی خویش پاداش و جزا می

دهد.

برگرفته از کتاب زرتشت و آموزه های او نوشته روانشاد موبد رستم شهزادی

http://www.ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani_3/ketab3599/ketab3599.pdf

پاداش کارهای نیک و پادافراه کردار زشت

هر زرتشــتی باید برین بی گمان باشد که خـداوند، داور دادگــر وبـینا است وبرای هر اندیشــه وگفتار وکـردار نیــک در دوجـــهان، پاداشی وبرای هر اندیشــه وگفتار وکردارِ زشت در دوجهان پادافراهی  قرار داده.

در گاتـــها آمده است : ” اَکــیم اکایِه وانــگهوایـم اشـیم ونگهه وِه” یعنی بــدی ســزای بدکاران ونیــکی پاداش نکوکاران است (یسنای42 بند5).

اشوزرتشت می فرماید:”ای مردم اگر از حکمِ ازلی که مزدا برقرار داشته، آ گاه می شدید واز خوشیِ نیکوکاران در این گیتــی وسرایِ دیگر باخبر می گشــتید واز رنجِ جاودانی وشکنجۀ بـد کاران اطلاع می یافتید وبهره وســود راستی خواهی وزیان دروغ پرستی را می دانستید،آنگاه به راهی می رفتیدکه همیشه روزگارتان به خوشی بگذرد(یسنای 30 بند 11).

هنگامی که حسابِ روزِ واپسین فرا رسد، دوست دارانِ راســتی به پاداش نیک وهواخواهانِ دروغ به سزای بد خواهند رسید(یسنای 31 بند14).

در اندرزنامۀ پهلوی آمده است :ای مــردم با خبر باشید که چون از گیــتی در گذرید وراهِ مــینو پیــش گیرید، در آنجا داورِ دادگری کردار شمار را خواهد سنجید وکسی کرفه وثواب به شما وام نخواهد داد وبرای رستگاریِ روان شما میانجی نخواهد پذیرفت وبه جز با کردارِ نیک از پل چینود نتوانید گذشت زیرا در آنجا داورانی راست ودرست چون مهر وسروش وروشن نگرانِ کردار شما خواهند بود.

از آنجایی که اهـورامزدا میان بندگانِ نیکوکار وبد کردارش فرق خواهد گذاشت، برابر فرمانش به هر یک از این دودسته مردم، در پایان پاداش وکیفری خواهد داد، چنانچه اشوزرتشت در(  یسنای 30 بند 4) فرموده است : “بنا به فرمان ابدی اهورامزدا، سرانجام بدکاران در زشت ترین مکان جای خواهند گرفت وپیروان راستی به بهترین پایگاه خواهند رسید.”

برگرفته از کتاب زرتشت و آموزه های او نوشته روانشاد موبد رستم شهزادی

http://www.ketabfarsi.org/ketabkhaneh/ketabkhani_3/ketab3599/ketab3599.pdf

پل چینوت

پل چینور   یا چینود  ، پلی است که باید همه مردم، چه پارسا و چه بدکار پس از مرگ از آن بگذرند. پل چینوت، پلی نیست که پایه و ستون داشته باشد. این پل در اوستا  نامیده شده که در این واژه  به چم « گذرگاه، پل»  و   به چم «جداکننده» است.
در گاتها، در اشتود گات هات 46 بند 10 و 11 ، چینوت پلی است که مردم پارسا وبدکار پس از مرگ‌، از آن عبور کرده و پاداش و پادافره اعمال خویش را دریافت می‌‌کنند.
اشوزرتشت در گاتهای خود سخنی از پهنی و باریکی پل و افتادن و سرنگون شدن یا راه یافتن به بهشت و دوزخ بر زبان نمی‌راند.
دردینکرد و داد ستان دینیگ و بندهش در مورد مکان و چگونگی پل چینود چنین آمده: در ایرانویج در بالای قله داییتی   پل چینود به بلندی یک صد مرد قرار دارد. در هنگام عبور پارسایان نه (9) نیزه که هر نیزه به  درازای سه نای است، پهن می‌‌شود و در هنگام عبور بد کاران همانند  تیغ استره، باریک و تنگ می‌‌شود.  
در خرده اوستا آمده است که، در بامداد روز چهارم، روان درگذشته باید از پل چینود گذر نماید و در صورتیکه نیکوکار باشد به آسانی از آن عبور کرده و وارد بهشت می‌‌شود، و اگر بد کار باشد از پل به سمت دوزخ سرنگون می‌‌شود.

http://www.anjomanemobedan.com